Din uzmanı değilim. Kimseye İslam dinini anlatma amacım da yok. Hasbelkader okuyarak, sorgulayarak bilgilerimi artırmaya çalışıyorum.
Din anlayışımda (idrakimde) israf, şatafat, gösteriş, abartı, bidat, reklam yoktur. Kendimi dinci olarak değil dindar olarak tanımlıyorum. Hiçbir tarikate, cemaate, klana, aşirete bağlı değilim.
İslam dinine sonradan eklenen adetleri, uygulamaları ret ediyorum.
Bir süre önce Bolu İl Müftüsüne hitaben, kamuoyuna açık bir mektup yazmıştım. Sayın Müftü Bey kamu memurunun etik değerlerine uygun biçimde yanıt gönderdi.
Muhterem Müftü Bey'in ilettiği yanıtlar beni ikna edici düzeyde olmamıştır. Ama bazı hakikatleri açıkça yazması takdire şayandır.
Yanıtını hiç değiştirmeden sizlere sunuyorum. Takdir sizlerindir.
Mektubun orjinali buradadır: https://disk.yandex.com/i/
Sayın Ali Özdemir,
Bu mektup, 20.12.2024 tarihinde "Bolunun Sesi" isimli internet sitesinde yer alan "Bolu Müftüsüne Mektup" isimli yazınıza istinaden cevap amaçlı olarak yazılmıştır.
Önce belirtmek isterim ki , “önyargılı değil ön bilgiye değer vermeniz” hasebiyle sizlere teşekkür ederek mektubuma başlamak isterim.
Sorduğunuz sorular hem toplumsal hem de dini açıdan önemli konulara temas etmektedir. Bu tür konular halkın din görevlilerine yönelik algısını ve güvenini etkileyebileceği gibi, din hizmetlerinin daha etkili ve doğru bir şekilde yerine getirilmesi için de önemli bir fırsat sunmaktadır.
Bolu ilimizde bir buçuk yıldan bu yana il müftüsü olarak görev yapmaktayım. Sorularınızı madde madde ele aldığımızda şunları ifade edebiliriz:
1. Camilerde birden fazla din görevlisi çalıştırılması:
Camilerdeki görevli sayısı, caminin bulunduğu yerin büyüklüğüne, cemaate ve ihtiyaçlara göre belirlenir. Bu kapsamda camilerimiz A grubu, B grubu, C grubu, D grubu, hatta E grubu şeklinde gruplandırılıyor. Bu gruplaşma sistemine göre devletimiz buralara görevlendirme yapıyor. Büyük camilerde, özellikle merkezi ve yoğun cemaatli bölgelerde, daha fazla din görevlisi gerekebiliyor. Örneğin, bir camide hem imam, hem müezzin görev yapıyor. Ayrıca cami dışında da hizmetlerde görev alabilmektedir.
Bu kapsamda hocalarımızın 7 kategorik görevi bulunmaktadır. Bunlar aşağıda belirtilmiştir:
● İbadet Hizmetleri: Camide ezan okuma, namaz kıldırma, mihrabiye okuma gibi...
● İrşad Hizmetleri: Namaz önceleri cemaate dini bilgi verme, sohbet etme gibi uygulamalar...
● Eğitim Hizmetleri: Yaz ve kış mevsiminde kurslar açılması, cemaate yönelik kurslar verilmesi...
● Gençlik Çalışmaları: Cami çevresinde ve mahalledeki gençlerle temas kurarak başta eğitim, spor ve kültürel faaliyetler olmak üzere gençlerimizin dini ve milli kimliğinin güçlenmesine katkıda bulunmak.
● Sosyal ve Kültürel Faaliyetler: Başta düğün, sünnet programları, asker uğurlamaları, taziye programları, hane ziyaretleri, iyilik faaliyetleri başta olmak üzere dini ve milli birliğimizi güçlendirecek etkinlikler yapmaktadır.
● Müştemilat Hizmetleri: Camilerin içinde ve müştemilatında sohbet alanları, kitap okuma mekanları olmak üzere caminin fonksiyonelliğini artıracak çalışmalar yapmak.
● Kişisel gelişim ve Kitap Okuma Faaliyetleri: Diyanet'imiz her ay 5 dergi yayınlamaktadır. Diyanet Dergisi, Aile Dergisi, Geçerken Dergisi, Çocuk Dergisi ve Cim Dergisi olmak üzere yayın faaliyetleri vardır. Hocalarımız her ay bir kitap ve dergi okuyarak kişisel gelişimlerini ve mesleki gelişimlerini güçlendirmektedir.
İl merkezinde Camiler merkezi konumu, tarihi özelliği, selatin cami olup olmaması, cemaat sayısı ve hareketlilik açısından 4 gruba ayrılmaktadır: Bolu il merkezinde bu kapsamda:
● A grubu cami, 1 adet, (5 görevli)
● B Grubu cami, 6 adet (3 görevli)
● C grubu cami, 64 adet (2 görevli)
● D grubu cami, 46 adet (1 görevli)
A grubu cami görevlileri farklı amaçlar için uzun süreli görevlendirmeler olması sebebiyle camide boşluklar olabilmektedir. Bu nedenle ile ilin sembolü olan bu camilerde daha fazla görevli olabilmektedir.
2. Neden birden fazla yardımcı gerekiyor?
Kamu kurumlarında çalışan bütün unvanlar ve görevler kanun ve mevzuatla belirlenmektedir. Malum bu görevler ihtiyaçtan kaynaklanmaktadır. İlimiz genelinde 1400 personel çalışmaktadır. 1200 camide 900 civarında din görevlisi, 250 civarında Kadın Kur'an Kursu görevlisi, 30 civarında vaiz, cezaevi vaizi, din hizmetleri uzmanı, manevi danışmanlar, büro personeli, yardımcı hizmetler, kış döneminde 5.000 civarında Kur'an Kursu öğrencisi, hafızlık yapan öğrenciler vs. geniş bir yelpazede hizmet verilmektedir.
İl Müftülükleri sadece camilerde değil diğer kurumlarla protokoller ile işbirliği yaparak hizmet vermektedir. Cezaevlerinde Vaizlerimiz aracılığı ile Manevi Destek Hizmetleri, Hastanelerde Manevi Destek Hizmetleri, Üniversite Öğrenci Yurtlarında Manevi Destek Hizmetleri, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünde Çocuklara ve Yaşlılara Yönelik Manevi Destek Hizmetleri, Bağımlılıkla Mücadelede Yeşilay ile işbirliği çalışmaları, Müftülük Aile ve Gençlik Rehberlik Bürosu'nda aile ve gençlik çalışmaları, Müftülüğe Bağlı iki adet gençlik Merkezlerinde (Biri Bolu Diyanet Gençlik Merkezi diğeri Valilik arkasında Aile Diriliği Rehberlik Bürosu ve Gençlik Merkezi), TDV Kitap kafe (yeni açıldı) bu gibi mekanlarda hizmet sunmaktadır. Bu kapsamda Din Hizmetleri, Hac-Umre Hizmetleri, Kur'an Kursu Hizmetleri, Yayın Hizmetleri, İdari Mali İşler gibi alanlara bakan yardımcılar bulunmaktadır. Kadın personelin yoğun olması nedeni ile de kadın yardımcı da bulunmaktadır.
3. İmamların ticaret ve diğer işler yapması:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre, devlet memurları ticaret yapamaz. Ancak bazı imamların tarım veya hayvancılıkla uğraştıkları görülebilir. Bu durum yasal sınırları aşıyorsa ve asli görevlerini aksatıyorsa, hukuki ve idari işlem gerekir.
4. Camilerde toplanan paralar ve makbuz konusu:
Camilerde toplanan bağışlar yardım toplama kanunu çerçevesinde valilikten izin alınarak ve hangi amaçlar için kullanılacağı belirlenerek toplanmaktadır. Ayrıca camilerde toplanan yardımları kimlerin toplayacağı ile ilgili komisyonlar belirlenmekte ve imza sirküleri önceden alınarak belirlenmektedir. Camilerde kutulara gönüllü bağışlar alarak, komisyon marifetiyle sayılıp tutanak altına alınıp ilgili banka hesabına yatırılarak bağış makbuzu kesilmektedir.
İlimiz genelinde inşası devam eden 17 cami bulunmaktadır. Ayrıca yaz Kur'an Kurslarının iaşe ve ibate lerine ve orada çalıştırılan yardımcı personelin maaşları dernekler tarafından bağış yolu ile sağlanmaktadır. Toplanan paraların dağılımı camilerin ihtiyaçları ve inşaat durumu dikkate alınarak belirlenmektedir. Ayrıca Türkiye Diyanet Vakfı Bolu Şubesi Yönetim Kurulu kararları çerçevesinde harcamalar yapılmaktadır. Vakfımız hizmetlerinde ve harcamalarında çok şeffaf ve denetime açıktır.
Ayrıca ilimizde son bir yıl içinde hayırseverlerin desteği ile 18 adet 4-6 yaş değerler eğitimi sınıfı açılmıştır. Yine son bir yılda il merkezinde, 1 diyanet gençlik merkezi açılmış, 1 adet Genç Ofis ise bu yıl sonu itibarı ile açılacaktır.
5. Fakir öğrenciler için yardım toplama:
TDV Bolu Şubesi, hem ihtiyaç sahiplerine destek vermekte, hem de Kur'an Kurslarında okuyan hafız öğrencilerin ihtiyaçlarına destek vermektedir. Bu kapsamda TDV Bolu Şubesine geldiğinizde her türlü bilgilendirme yapılabilmektedir. 2025 yılı içinde "Her caminin ve Kur'an Kursunun bir yetimi olsun" kampanyası başlatılacaktır.
Türkiye Diyanet Vakfı kamu yararına çalışan vakıflar arasında yer almaktadır. TDV tarafından camilerde öğrencilere burs, kitap yardımı gibi destekler için bağış kampanyaları düzenlenmiştir. Ancak bu tür kampanyalar çoğu zaman organizasyonel bir çerçevede yapılır ve kişisel girişimlerden uzak tutulur.
6. Devir meselesi:
İslam'da ölüler için "devir" yapma gibi bir ibadet şekli bulunmamaktadır. Din Görevlilerimiz kesinlikle bu tür işlemlere girmemektedir. Bazı yerel cemaat mensuplarının istismar ederek devir yaptığı duyulmuştur. Biz il müftülüğü olarak bu tür uygulamaların dine uymadığını ifade ediyoruz ve etmeye de devam edeceğiz.
Bizim görevlilerimizden bu tür duyumlar aldığınızda bizlere intikal ettirirseniz çok mutlu oluruz.
7. Mevlid uygulamaları:
Mevlid, İslam'da farz ya da sünnet bir ibadet değildir; halk arasında değerlerimize sevgi ve bağlılığı ifade eden bir gelenek. Ancak mevlid için para talep edilmesi veya bunun ticari bir kazanca dönüşmesi hoş bir davranış değildir. Bu tür durumlarla birlikte mücadele edeceğiz.
8. Lüks taşıt kullanan imamlar:
Din görevlilerinin yaşam standartları, toplumun genel ortalamasına uygun olmalı ve görevlerinin saygınlığına gölge düşürecek davranışlardan kaçınmalıdırlar. Bu tür şüpheli durumlar şayet belgeye dayalı ise ilgili mercilere bildirilmelidir. Görevlilerimiz içerisinde hali vakti yerinde olan zengin hocalar da bulunmaktadır.
Sorularınız ve mektubunuz için teşekkür ederim. Mektubunuz hem dini hem de toplumsal hassasiyetlerinizi ortaya koyuyor.
Bu tür konulara çözüm bulmak için şeffaflık, adalet ve dini hassasiyetler temelinde hareket edilmesi gerekmektedir.
Bizler de bu tür durumları aylık toplantımızda personelimizle değerlendireceğiz. Ayrıca sizler şayet hizmet yerlerimizi gezmek isterseniz, yapılan çalışmaları yerinde görüp dostlarınıza anlatmanız bizleri çok mutlu edecektir.
Hassasiyetiniz için teşekkür eder, saygılar sunarım.
21.12.2024
Hüseyin Demirtaş
İl Müftüsü
Ali Özdemir
0505 220 83 85
31.12.2024
