CENGİZ TOPEL KİMDİR?
1934 yılında İzmit'te doğdu. Babası Trabzonlu (Çaykara) Tekel tütün eksperi Hakkı Bey, annesi Mebuse Hanım’dır. Dört çocuklu ailenin üçüncü çocuğudur.
Bandırma'da başladığı ilköğrenimine babasının tayin olduğu Gönen’de devam etti. 1943 yılında babasını kaybetti. Babasını kaybettikten sonra ailesi İstanbul'a yerleşti. Topel, Kadıköy İlkokulu'nda ilköğrenimini, Kadıköy Yeldeğirmeni Okulu’nda ortaöğrenimini tamamladı. Lise öğrenimine, Haydarpaşa Lisesi'nde başladıktan sonra Kuleli Askeri Lisesi’ne geçti. 1953 yılında askeri liseden mezun oldu ve Kara Harp Okulu'na girdi, 1955 yılında astteğmen rütbesi ile mezun oldu.
Kara Harp Okulu'ndan mezun olduğu yıl Türk pilotlarına NATO kapsamında verilen eğitimlere katılarak önce Gaziemir’de, daha sonra da Kanada'da eğitim gördü. Kanada'daki 20 aylık eğitimi sırasında lisan kursu, T-6 uçağı ile başlangıç pilotaj eğitimi, T-33 uçağı ile tekamül pilotaj eğitimi ve F-86 uçağı ile av eğitimi aldı. T-6 uçağı ile 181,35 saat, T-33 uçağı ile 83,15 saat ve F-86 uçağı ile 25 saat uçuş yaptı.1957’de pilot brövesini taktı; Türkiye'ye dönerek Merzifon 5. Ana Jet Üs Komutanlığı'nda göreve başladı.
1961 yılında Eskişehir 1. Hava Ana Jet Üssü’ne atandı. 112. Filo Komutanlığında F-100 uçağında harekât yapabilecek yeteneklere sahip bir pilot olarak yetişti. 1963 yılında yüzbaşılığa terfi etti.
1964 HAVA OPERASYONU
8 Ağustos 1964 tarihinde Kıbrıs'taki Erenköy Direnişi'ne Türkiye'nin havadan müdahalesi sırasında Topel, Türk Hava Kuvvetleri’ne ait dörtlü F-100 kolunun lideri olarak görevlendirildi. Gemikonağı Limanı’nda bulunan Rum gemisini bertaraf etmek üzere dalış yaptığı sırada uçağı, uçaksavar ateşi ile yara aldı. Koltuğunu fırlatıp uçaktan paraşütle atlayarak Gaziveren, Elye ve Çamlıköy Türk yerleşim yerleri arasındaki Peristeronani adındaki (günümüzdeki adı Cengizköy) Rum köyü yakınına indi. Onu kurtarmak için bir girişim oldu ancak sonuçsuz kaldı. Türkiye, pilotunun geri verilmesini talep etti ve aksi takdirde intikam taarruzları yapacağını bildirdi.
CENGİZ TOPEL NASIL KATLEDİLDİ?
Cengiz Topel'in uçağı arızalanınca paraşütle atlayarak Rumların kontrolündeki bölgeye indi. Rumlar barış gücü askerlerinin gözü önünde Topeli esir aldıktan sonra Lefkoşa’ya götürdüler.Türkiye Lefkoşa BE aracılığıyla Yüzbaşının serbest bırakılması istendi. Rumlar Yüzbaşı Cengiz Topel’in hayatta olduğunu ve sorgulandığını bildirdiler. Fakat beş gün sonra cesedini Birleşmiş Milletler barış gücü askerleri vasıtasıyla Türk yetkililere gönderdiler. Ceset üzerinde işkence gördüğü anlaşıldı. Rumlar Cenevre Sözleşmesi’ni hiçe sayarak, genç Yüzbaşıyı korkunç işkencelere tâbi tutarak öldürmüşlerdir. Cesedi inceleyen Eşref Düşenkalkar’ın ifadesi gerçeği bütün çıplaklığıyla ortaya koymaktadır. Eşref Düşenkalkar" Türk doktorların ve Birleşmiş Milletler askerlerinin huzurunda Topel’in cesedini dikkatle incelediğimde, sol gözünün Rumlar tarafından tahrip edilmiş ve her iki kolunun pazusunun matkapla delinmiş olduğunu gördüm. Edep yerleri ezilmiş, kafatasının sol tarafına bir beton çivisi çakılmıştı. Sol ayağı da kırılmıştı. Bunlar yetmezmiş gibi, boğazından göbeğine kadar göğsü yarılmış ve çuval diker gibi yeniden dikilmişti. İç organlarını çalmışlardı, akciğeri ve kalbi noksandı." demiştir.
ŞEHİT YÜZBAŞI'NIN NAAŞI NEREYE DEFNEDİLDİ?
Türkiye'nin ısrarlı girişimleri sonucu 11 Ağustos 1964'te Lefkoşa Rum Hastanesi'nden alınarak Lefkoşe Genel Hastanesi'ne getirilen ve otopsi yapılan naaşı 12 Ağustos 1964 tarihinde Türkiye'ye getirildi. Kıbrıs'ta, Adana'da, Ankara ve İstanbul'da yapılan törenlerden sonra 14 Ağustos 1964 tarihinde Edirnekapı'daki Sakızağacı Hava Şehitliği'nde toprağa verildi.
Topel, Kıbrıs'taki ilk Türk hava harp kaybı ve Türkiye'nin Cumhuriyet tarihindeki ilk kaybı olarak anılıyor.
