Emekli vatandaşların büyük bir kısmı, emekli maaşlarının yetersiz olması sebebiyle çalışmaya devam etmektedir. Ancak, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamında emekli olanların iş yerlerinde çalışmaya devam etmesi için sağlanan prim desteğinin sona ermesi, işverenlerin EYT'li çalışanları işten çıkarma ihtimalini gündeme getirmiştir.
Prim Desteğinin Sona Ermesi
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, yeni vergi yasa tasarısını açıkladı ve bu kapsamda EYT ile emekli olanların durumu hakkında önemli bilgiler verdi. Güler, sigorta kolları prim oranının yüzde 2,25'e çıkarıldığını belirterek, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların çalışmaya devam ettikleri iş yerlerinde işverenlere sağlanan 5 puanlık destek priminin Hazine tarafından ödenmesi uygulamasının sonlandırılacağını ifade etti.
İşverenlerin Mali Yükü Artıyor
Gazeteci Turhan Bozkurt, EYT kanunu ile emekli olan ve aynı iş yerinde çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) priminin Hazine tarafından karşılandığını hatırlatarak, bu desteğin kaldırılmasıyla işverenlerin maliyet artışını göz önünde bulundurmak zorunda kalabileceğini dile getirdi. Bu durumun, EYT'li çalışanların büyük bir kısmının işini kaybetmesine yol açabileceği uyarısında bulundu.
EYT'li Çalışanların Durumu
2022 yılında emekli olduktan sonra sigortalı olarak çalışmaya devam edenlerin sayısı 945 bin iken, 2023 yılında bu rakam 1 milyon 865 bine kadar yükselmiştir. 2023 yılının ilk üç ayında ise 78.591 kişi daha eklenerek toplamda 1 milyon 944 bine ulaşılmıştır. Bu yıl da EYT'li emekli olanların yaklaşık yarısının sigortalı çalışmaya devam ettiği gözlemlenmiştir.
EYT'nin Toplumsal Etkileri
EYT kapsamında 4,8 milyon kişinin emekli olması bekleniyor. EYT'nin 2024 yılı maliyeti toplamda 577,3 milyar TL olarak belirlenmiş durumda. Ekonomi yönetimi, EYT uygulaması ile birlikte 17 yıl içerisinde toplamda 4 milyon 800 bin kişinin daha emekli olacağını öngörüyor. Yapılan düzenlemeler, EYT kapsamındaki sigortalıların emeklilik tarihlerini ortalama 6 yıl erkene çekmiştir.
SGK'nın Mali Durumu
EYT ile birlikte emekli sayısının artmasının, çalışan sayısında azalmaya neden olması bekleniyor. Bu durum, SGK'nın prim gelirlerini önemli ölçüde azaltacaktır. 2023 yılı sonu itibarıyla EYT kapsamında emekli olan 2 milyon kişinin yaş ortalaması ise 48,1 olarak tespit edilmiştir.
Ekonomik Sonuçlar
EYT düzenlemesi ile birlikte hesaplamalara göre, SGK'nın toplamda 401,7 milyar Lira maaş ödemesi, 13,7 milyar Lira iki dini bayramda ödenen ikramiyeler ve 162 milyar Lira tutarında prim kaybı yaşayacağı öngörülmektedir. Emekli maaşları ve sağlık ödemelerinin artması, SGK'nın mali yükünü daha da artıracaktır.
Sonuç ve Beklentiler
EYT ile emekli olanların iş yerlerinde çalışmaya devam etme olanağının kısıtlanması, hem işverenler hem de emekliler için zorlu bir dönem başlatabilir. Prim desteğinin sona ermesi, birçok EYT'li çalışanın işini kaybetmesine yol açabilirken, bu durumun ekonomik ve sosyal sonuçları da dikkatle izlenmelidir.
