Çalışma yaşamı uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, emeklilik sisteminde yaşanan adaletsizliklere dikkat çekti ve emeklilerin yaşam koşullarının giderek zorlaşacağını belirtti. Özellikle 2024 yılının ikinci yarısında emekli olacak kişilerin, 2025'te emekli olacaklardan ömür boyu daha düşük emekli maaşı alacak olmaları, bu adaletsizliğin somut bir örneği olarak değerlendiriliyor.
Emeklilik Maaşları ve Yasa Değişiklikleri
Prof. Dr. Çelik, 2024'te emekli olanların, 2025'te emekli olacaklardan yaklaşık %30 daha fazla emekli maaşı alacağını ifade etti. Bu durum, özellikle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'ndaki değişiklikler ve aylık bağlama oranları ile güncelleme katsayısının düşürülmesi gibi nedenlerden kaynaklanıyor. Çelik, emeklilik maaşlarındaki bu büyük farkların emeklilik sistemindeki eşitsizlikleri gözler önüne serdiğini vurguladı.
Emeklilerin Yaşam Koşulları ve Maaşların Yetersizliği
Türk-İş'in Temmuz ayı raporuna göre, Ankara'da dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için gereken aylık gıda harcaması 19.234 TL olarak hesaplandı. Yoksulluk sınırı ise gıda harcaması ve diğer zorunlu ihtiyaçlar dahil 62.652 TL'ye yükseldi. Bekar bir çalışanın yaşam maliyeti ise aylık 24.901 TL olarak belirlendi. Ancak mevcut emekli maaşları, bu ihtiyaçların çok altında kalıyor. Milyonlarca emekli, 12.500 TL gibi düşük bir maaşla geçinmeye çalışıyor.
Çalışma Uzmanının Uyarıları
Prof. Dr. Çelik, mevcut emekli maaşlarının artan yaşam maliyetleri ve ihtiyaçlar karşısında yetersiz kaldığını belirterek, bu adaletsizliklerin acil olarak giderilmesi gerektiğini ifade etti. Emeklilerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi ve maaşlarının en azından temel ihtiyaçları karşılayacak düzeye çıkarılması gerektiğini vurguladı.
Emeklilik Sistemi İçin Öneriler
Emeklilik sistemindeki adaletsizliklerin çözümü için birkaç öneri öne sürülüyor:
- Aylık bağlama oranlarının yeniden değerlendirilmesi
- Emekli maaşlarının enflasyon ve yaşam maliyetleri ile uyumlu olarak düzenlenmesi
- Sosyal sigorta ve sağlık sigortası yasalarının gözden geçirilmesi