Gazeteci Orhan Akyüz’ün haberine göre, Zonguldak’taki resmi ve özel maden ocaklarının (rödevans) yanı sıra bazı sektörlerin denetimlerinde 50 milyon lira civarında para cezası uygulanacağının tahmin edildiği iddia edildi.
GÖZ AÇTIRMIYORLAR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan Türkiye genelinde olduğu gibi emeğin başkenti kömür kent olarak tanımlanan Zonguldak’a gelen 3 kişiden oluştukları öğrenilen müfettişlerin, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ve özel kömür ocakları ile vb. işletmelerde işçi sağlığı ve iş güvenliğinin yanı sıra diğer tüm tedbirlerin alınıp alınmadığı yönünde 2024 yılı sonuna dek olmak üzere denetimlerini mevzuata uygun şekilde titizlikle göz açtırmadan sürdürdükleri ifade edildi.
PARA CEZASI DUDAK UÇUKLATIYOR
Edinilen bilgilere göre müfettişlerin, maden ocakları ile bazı diğer sektörleri denetimlerinde yasalara uyulmayan birçok eksiklikleri yerinde tespit ederek tutanak tuttukları ve yaklaşık 50 milyon lira civarında idari para cezasının uygulanacağının tahmin edildiği, ayrımcılığa ise kesinlikle müsamaha gösterilmediği öğrenildi.
35 YILDIR FAALLER
Maden Yasası'nın 2004'de yürürlüğe girmesiyle emeğin başkenti kömür kent olarak bilinen Zonguldak’taki Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) 1989'dan itibaren 35 yıldır faaliyet gösteren ocaklarının üretimi durdurularak atıl sahalar kurum tarafından yeniden rödevans yöntemiyle (kiralama) ihaleye açılıp kiralandı. Özel maden ocaklarında kimi zaman yaralamalı kimi zaman da ölümlü iş kazalarının yaşandığı kamuoyuna yansıyor.
PAY ÖDÜYORLAR
TTK'nın çalıştırmadığı kömürün yanı sıra kuvars kumu, kil ve boksit sahaları da özel sektöre kiralandı. TTK'ya kömür üretimlerinin karşılığında kira ödeyen özel işletmeler, yasal güvenceye kavuşmalarının ardından devlet hakkı olarak İl Özel İdare Müdürlüğü ve Hazine'ye pay ödüyorlar.
16 KÖMÜR SAHASI VAR
TTK Genel Müdürlüğü’nün 2023 verilerine göre, kuruma ait bölgelerden Üzülmez’de 6, Karadon’da 9 ve Kozlu’da 1 olmak üzere toplamda 16 rödevans işletmecisi faaliyet gösteriyor.
RÖDEVANS NEDİR?
Rödevans, maden ruhsat sahalarının işletme hakkının özü kendisinde kalması koşuluyla hak sahibi tarafından sözleşme ile gerçek veya tüzel bir kişiye bir süre tahsis edilmesidir.
Rödevans sözleşmesi, tam iki tarafa borç yükleyen atipik bir özel hukuk sözleşmesidir. Sözleşmenin tarafları ise maden ruhsat sahibi ile maden alanının işletme hakkını devralacak üçüncü kişidir.”
