| 1829 |
Taşkömürünün Zonguldak Havzasında, Ereğli ilçesi Kestaneci Köyünden Uzun Mehmet tarafından bulunduğu kabul edilir. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1848 |
Havza sınırları ilk kez belirlendi. Hazine-i Hassa adına taşkömürü işletmeciliği başlatıldı. (Taşkömürü işletmeciliğinin başlandığı yıl kabul edilen 1848 yılına TTK ambleminde yer verilmiştir.) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1849 |
Havzanın işletilmesi Galatalı Sarraflara kiraya verildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1851 |
İngiliz mühendis Barklay kardeşler ve 8 maden nezaretçisi Evkaf Nezareti tarafından özel anlaşma ile havzaya getirildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1854 |
Kozlu-Zonguldak ve Üzülmez mıntıkasındaki kömürlerin işletilmesi, Kırım Savaşı süresince İngiliz ve Fransızların denetimine girdi. Üretilen kömürler bu ülkelerin donanma ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanıldı. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1856 |
İşletme hakkı yeniden Hazine-i Hassa aracılığıyla İngiliz Kömür Kumpanyasına bırakıldı. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1859 |
Havzanın işletmeciliği Kuyumcu (banker) Yorgaki Zafiropulos’a verildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1860 |
Havzasının işletmeciliği tekrar İngiliz Kömür Kumpanyası’na verildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1865 |
Havzanın denetimi Bahriye Nezaretine verildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1885 |
Havzanın ilk kuyusu olan, 1 numaralı Kurci Kuyusu (+11/-70) Kozlu’da Kurci şirketi mühendisi G. Ralli tarafından açıldı. Karamanyan Şirketi de Alacaağzı’nda 131 numaralı ocakta havzanın ilk varagelini kurdu. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1893 |
Zonguldak Limanı, liman yükleme tesisi ve bazı hatlara demiryolu yapım ihalesi Ereğli Şirketine verildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1896 |
Damarların isimlendirilmesinde, kömür damarını ilk bulanın isminin verilmesi esas alınmaya başlandı. Ereğli Şirketi Osmaniyesi” kuruldu. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1902 |
Ereğli Şirketi, 5.200 m uzunluğunda Gelik-Asma Havai Hattını hizmete açtı. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1908 |
Havzanın kontrolü Bahriye Nezaretinden alınarak Nafıa Nezaretine verildi ve “Ereğli Maadin-i Hümayun Nezareti” unvanı “Ereğli Madenleri Umun Müdürlüğü”ne dönüştürüldü. Ereğli’de bulunan müdürlük Kozlu’ya, Bahriye Kışlalarına taşındı. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1909 |
Havzanın yönetimi Orman ve Maadin Ticaret ve Ziraat Nezaretine devredildi. Bu tarihlerde yerli-yabancı 300’ün üzerinde kömür ocağı işletmecisi vardı. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1910 |
Ereğli Madenleri Müdürlüğü, Kozlu’dan Zonguldak’a yeni yapılan binaya nakledildi (11 Haziran). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1911 |
289 sayılı Teskere-i Samiye ile havza kamulaştırıldı (30 Ocak ). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1919 |
Fransızların bir taburu Ereğli Şirketini korumak amacıyla Zonguldak’a geldi (8 Mart). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1920 |
Ereğli halkının direnişi ve Büyük Millet Meclisinin girişimi sonucu Fransızlar Ereğliyi terk etti (18 Haziran). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1921 |
151 sayılı, Havza-i Fahmiye Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun yürürlüğe girdi (12 Eylül). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1924 |
Türkiye’nin ilk maden mühendisliği okulu olan “Yüksek Maadin ve Sanayi Mühendis Mektebi” Zonguldak’ta açıldı. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1926 |
İş Bankası Zonguldak Kömür Havzası’nda Kozlu Kömür İşleri TAŞ’ı (Kömüriş) kurdu. (Daha sonraki yıllarda da Maden Kömürü TAŞ (Türkiş), Kilimli Kömür Madenleri TAŞ ve Kireçlik Kömür Madenleri TAŞ’ı kurdu.). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1930 |
Ereğli Madenleri Müdürlüğü; Havza-i Fahmiye Müdürlüğüne (Kömür Havzası Müdürlüğü) dönüştürülerek, İktisat Vekaleti Maden Umum Müdürlüğüne bağlandı. (“Havza-i Fahmiye Müdürlüğü”nün adı, 31 Mayıs 1939 tarihinde, “Havza İktisat Müdürlüğü” olarak değiştirildi). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1937 |
Etibank Ereğli Kömürleri İşletmesi T.A.Ş.’ı (EKİTAŞ) kurdu (28 Nisan).3146 sayılı yasa ile Ereğli Şirketi’nin sahip olduğu tüm mal varlıkları Etibank’a devredildi (31 Mart). İhsaniye İtalyan ocaklarının ve Kömüriş’in İş Bankası ve Fransız hisselerinin alınmasından sonra, Kozlu Kömür İşletmesi, EKİTAŞ’ın bir kuruluşu olarak teşkilatlandı (27 Ağustos). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1939 |
Kozlu-Kasaptarla Ocağında patlama oldu, 23 kişi öldü (27 şubat). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1940 |
3867 sayılı “Kömür Havzasındaki Ocakların Devletçe İşletilmesi Hakkındaki Kanun” (Devletleştirme Kanunu, Füzyon ) yayımlandı (5 Haziran). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1942 |
Çamlı ocağında patlama oldu, 63 kişi öldü. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1943 |
“Havza Büyük Amenajman Avan Projesi” Ekonomi Bakanlığının onayı ile yürürlüğe girdi (1 Mayıs). EKİTAŞ, Mahdut Mesuliyetli Ereğli Kömürleri İşletmesi Müessesesi (EKİ) haline dönüştürüldü (23 Ekim). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1947 |
Kozlu – İncirharmanı Ocağında patlama oldu, 53 kişi öldü (27 Eylül). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1948 |
Çatalağzı Termik Santralı işletmeye alındı (27 Kasım). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1953 |
4/1922 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile EKİ İşletme sınırları belirlendi (3 Aralık). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1954 |
Kozlu – İncirharmanı Ocağında patlama oldu, 13 kişi öldü (20 Ağustos). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1955 |
Gelik Ocağında patlama 55 kişi öldü (24 Ocak). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1956 |
Armutçuk Kömür İşletmesi (AKİ) Müessesesi mahdut mes’uliyetli bir müessese haline getirildi (13 Aralık). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1957 |
3460 sayılı Kanuna ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığına bağlı bulunmak koşulu ile Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumunun (TKİ) kuruldu; Etibank’a bağlı bulunan Ereğli Kömürleri İşletmesi Müessesesi (EKİ), Armutçuk Kömür İşletmesi Müessesesi (AKİ), Türkiye Kömür Satış ve Tevzi Müessesesi ve Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi (GLİ) Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumuna bağlandı (22 Mayıs). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1958 |
4/9925 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile EKİ’ ye devredilen Havza Sınırları yeniden tanımlandı (5 Şubat). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1960 |
Kozlu – İncirharmanı Ocağında patlama oldu, 25 kişi öldü (14 Mart). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1967 |
Zonguldak Kömür Havzası Tevsii Projesi ile Amasra’da beşinci üretim bölgesi kurulmasına karar verildi (4 Nisan). Armutçuk’da patlama oldu, 17 kişi öldü. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1968 |
Kozlu–İncirharmanı’nda patlama oldu, 5 kişi öldü (30 Aralık). 6/10692 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile, kömür havzasının kuzey sınırı, İnebolu mendireğinden Ereğli Mendireği arasındaki sahil karasularımıza kadar uzatılarak (Tevsi Sahası) 1958 havza sınırlarına dahil edildi (7 Eylül) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1972 |
Kozlu-İncirharmanı ve Çaydamar’da patlama oldu, toplam 24 kişi öldü (23 Ekim). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1973 |
Kozlu–İncirharmanı ocağında patlama oldu, 2 kişi öldü (8 Ağustos). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1974 |
Kozlu – İncirharmanı ocağında patlama oldu, 3 kişi öldü (15 Eylül). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1983 |
96 sayılı KHK ile Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü kuruldu (10 Ekim). TTK Ana Statüsü Resmi Gazetede yayımlandı (11 Aralık). Armutçuk Ocağında, gaz ve toz patlaması oldu, 103 kişi öldü (7 Mart). Kozlu-İhsaniye Ocağında patlama oldu, 10 kişi öldü (11 Nisan). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1986 |
Teskere-i Samiye yürürlükten kaldırıldı. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1989 |
TTK Rehabilitasyon ve İşgücü İyileştirme Projeleri başlatıldı. Teskere-i Samiye yürürlükten kaldırılması ile oluşan hukuksal boşluğu gidermek üzere 89/14248 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Havzası Sınırları yeniden belirlendi (24 Ağustos). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1992 |
Kozlu Ocaklarında patlama oldu, 263 kişi öldü (3 Mart). |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2000 |
Zonguldak Kömür Havzası Sınırları: çizelge 2000 yılı Zonguldak Kömür Havzası, 1 Numaralı saha sınırları
çizelge 3.1.36b: 2000 yılı Zonguldak Kömür Havzası, 2 Numaralı saha sınırları
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2001 |
TTK Yönetim Kurulunun Ana Statü düzeltme istemi Kurumun Bağlı Bulunduğu Devlet Bakanlığı’nın 30.10.2000 tarih ve 2980 sayılı yazıları ile Yüksek Planlama Kurulu (YPK) gündemine getirildi. YPK’nın 12.03.2001 tarih ve 2001/T-4 sayılı kararı ile “taşkömürü ve Taşkömürü Havzası’ndaki diğer madenleri işletme ya da işlettirme yetkisi” de TTK’ya verildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2003 |
1991 yılından sonraki hükümetler döneminde Devlet Bakanlığı ilgili kuruluşu olan TTK, 58. Hükümetin kurulmasından -22 Ocak 2003 tarihinden- sonra tekrar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın bağlı kuruluşu haline getirildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2004 |
5 Haziran 2004 tarih ve 25483 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 26.5.2004 tarih ve 5177 sayılı ‘Maden Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına ılişkin Kanun’ hükümleri çerçevesinde TTK’ya özğü yasal düzenlemeler kaldırıldı, Kömür Havzası ‘maden kanunu ‘ kapsamına alındı. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2005 |
İmtiyaz sınırlarımız içinde rodövans usulü işlettirilmesi öngörülen, küçük ölçekli toplam 22 sahanın ihalesi ve 2005 yılı sonuna kadar firmaları ile sözleşme imzalanarak yer teslimi yapıldı. Ayrıca, şubat ve Mart aylarında onaylanan ihale sonuçlarına göre: Alacaağzı-Kandilli HEMA Endüstri A.ş; Gelik Senklinal Dik Kanadı Sahaları EREN Holding A.ş; Amasra-B HEMA Endüstri A.ş firmalarına 20 yıllığına verildi. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2006 |
Rodövans karşılığı işletmeye verilen 24 küçük ölçekli sahada çalışmalara devam edilmiştir. 2005 yılında rodövans karşılığı işletmek üzere sözleşme imzalanan büyük ölçekli 3 sahadan Amasra-B sahasının yer teslimi yapılmıştır.Gelik Dik Kanat sahasını işletmeye alan firma sahada işletilebilir rezerv bulunmadığı iddiası ile menfi tespit davası açmıştır. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2008 |
Başbakanlık Hazine Müsteşarlığının onayı üzerine 04/09/2008 tarihinde Yönetim Kurulunun kararı ile 1500+1500=3000 işçinin alımı çalışmaları başlatılmıştır.Rodövans karşılığı işletmeye verilen küçük 23,büyük ölçekli 2 taşkömürü sahasında çalışmalara devam edilmiştir. 3 kuvars kumu sahası rodövans karşılığı özel sektör işletmeciliğine verilmiştir. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2010 |
Üretim birimlerinin üretim ve hazırlıklarının takibi ve denetimi için, yeraltı imalat planlarının bilgisayar ortamına aktarılması ile ilgili MABİS (Maden Bilgi Sistemi) çalışmaları çerçevesinde Müesseselerin havalandırma planları ve üretim panoları bilgisayar ortamında 3 boyutlu çizilmiştir. Bu çizimler yine bilgisayar ortamında Mühendis ve Yöneticilerin takibine sunulmuştur. 2010 yılı sonu itibariyle 25 küçük ölçekli, 2 büyük ölçekli olmak üzere 27 taşkömürü sahası, 3 kuvars kumu sahası, 1 boksit sahası olmak üzere toplam 31 saha rodövans yolu ile özel sektör tarafından çalışılmaya devam edilmiştir. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2011 |
10/10/2011 tarihinde ihaleye çıkılan Bağlık İnağzı sahasının ihalesini Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. firması kazanmıştır. Bağlık İnağzı sahasında 04/11/2011 tarihinde sözleşme imzalanmış ve firmaya 18/11/2011 tarihinde yer teslimi yapılmıştır. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2012 |
Karadon Taşkömürü İşletme Müessesesi Gelik İşletmesinin 1 no.lu fayın güneyinde kalan dik damarlar için 13/06/2012 tarihinde ihaleye çıkılmış ihaleyi Demir Madencilik firması kazanmış olup firma ile 23/07/2012 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2015 |
24/01/2005 tarihinde yapılan ihale sonucu sahayı 20 yıl süre ile alan Hema Endüstri A.Ş. sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmediği için sözleşmenin ilgili hükümleri sonucu, Kurumumuz Yönetim Kurulunun 04/12/2015 tarih ve 407 sayılı kararı ile sözleşme tek taraflı olarak fesh edilmiştir. Maden İşleri Genel Müdürlüğünce, Genel Müdürlüğümüz uhdesinde bulunan Sicil:72582 ve ER:1155435 sayılı sahamızın IV. Grup İşletme Ruhsatı ile Taşkömürü İşletme İzni, Kuvars Kumu ve Boksit İşletme İzni süresi 07/02/2015 tarihinden 07/02/2045 tarihine kadar geçerli olmak üzere 30 yıl süreli uzatılmıştır. |
TAŞKÖMÜRÜ İŞLETMECİLİĞİNİN TARİHÇESİ
18. asır sonlarında sanayi dallarının duyduğu ihtiyacı karşılamak amacıyla yurt içinde bulunmayan taşkömürünün ithali yoluna gidilmiştir. Özellikle donanma, devrin teknolojik gelişmesine ayak uydurmaya çalışırken; Tophane, Darphane ve Tersanede taşkömürünün talebini arttırmış Hazinenin ödemelerde çektiği zorluklar yanında ithalin gerektirdiği mali külfetler hızla yükselmiş, nihayetinde karşılanamaz olmuştur. Bu durum karşısında “Tersane Ümaresi” tarafından ihtiyacın yurtiçinde yapılacak araştırmalar sonucu bulunacak kömür kaynakları ile giderilebileceği düşünülmüş ve faaliyete geçilmiştir. Devletin bütün kademelerine konu ile ilgili yazı ve taşkömürü örnekleri gönderilmek suretiyle bu gibi taşlardan buldukları takdirde İhsan-ı Şahaneye mahzar olacakları bildirilmiştir.
8 Kasım 1829 günü Bahriye erlerinden Uzun Mehmet tarafından Kdz. Ereğlisi Köse ağzı Değirmeni Viran deresi boyunda taşkömürü mostrasının bulunması sonucunda devrin Padişahı II. Mahmut tarafından 5.000 kuruş mükafat ve 600 kuruş aylık ile ödüllendirilmiştir. Bu keşif bu günkü kömür işletmeciliğinin temelini oluşturmaktadır.
Hazine-i Hassa İdaresi: (1848-1854)
Zonguldak Kömür havzasında maden kömürü üretimine 1848 yılında başlanmıştır.
Üretimle birlikte havza donanmanın ihtiyacını karşılamak ve “Hazine-i Hassa” tarafından yönetilmek üzere 30.000 kuruş Devlet Vergisi mukabilinde Yahudi Galatalı sarrafların kurduğu kömür kampanyasına kiraya verilmiştir. Havzaya John ve George BERKELEY adlı İngiliz Maden Mühendisi kardeşlerin gelmesi sonucunda Kozlu ve Üzülmez Bölgesinde ilk kuyular açılarak sahilde demiryolu döşeme çalışmaları yapılmıştır.
Geçici İngiliz İdaresi: (1854-1855)
Kırım Harbinin çıkması üzerine, bu defa, müttefik donanmanın ihtiyacını karşılamak için havza ocakları İngiltere Devletine bırakılmıştır. Hazine-i Hassa tarafından kontrol edilen havzanın yönetimi İngiltere’nin elindedir. Bu dönemde dekovil hatları, yeni demiryolları döşenmiş ve maden direkleri ile düzenli olarak tahkim edilen ilk ocaklar açılmıştır.
Emanet İdare ve İngiliz Kömür Kumpanyası Devri: (1855-1865)
Havzanın İdaresi, önce anlaşma ile tekrar Hazine-i Hassa’ya devredilmiş ve emanet idare kurulmuş ise de yönetim bir süre sonra yine İngilizlerin eline geçerek İngiliz Kumpanyası ile üretim yapılmıştır.
Bahriye İdaresi: (1865-1883)
1865 Yılında Padişahın emriyle Havzanın yönetimi “Ereğli Livası Kaymakamı ve Madeni ümayun Nazırı” adı ile Mirliva DİLAVER PAŞA’ya verilmiş olup, halen Üzülmez Üretim Bölgesinin bir bölümü DİLAVER adını bu isimden almıştır. Havzayı bir harabe halinde bulan yeni idare; hukuki, idari, teknik ve özellikle sosyal bir düzen kurmak için 100 maddelik bir nizamname ile; “Ocakların idare tarzı, kömür teslim usulleri, maden direği temin işleri, madenin yalnız işletme hakkının verilmesi, kimseye temellük olunmaması, işçilerin kazalanmaması” durumlarını içine alan 8 bölümlük eser hazırlanmıştır.
1878 yılında, 289 sayılı ve 1910 tarihli “Teskere-i Samiye” ile haritası çizilmek suretiyle Havzanın sınırları tespit edilmiştir. Tren ve dekovil hatları döşenerek ocaklara numara ve damarlara isim verilmiştir. Kömür üretiminin % 40 oranında ihracına müsaade edilmesi ile kumpanya devri başlamıştır.
Kumpanyalar Devri: (1884-1908)
1883’den sonra kurulan şirketleri şöyle sıralayabiliriz;
• Ermeni Karamanya Kumpanyası,
• Gürcü Kumpanyası,
• Saracazadeler Maden Kömür Şirketi,
• Fransız, Ereğli Şirketi Osmaniyesi.
Teknik bilgiden yoksun, küçük üreticiye oranla daha ilmi ve işletmecilik ruhu ile hareket edilen bu devrede Havza için faydalı gelişmeler olmuş ise de teknik ve sosyal tesislere, sermayelere oranla gerekli yatırımlar yapılmamış, en iyi damarlardan üretime gidilerek kömür havzası yağmaya uğramıştır.
Meşrutiyet Devri: (1908-1914)
Havzanın Ticaret ve Ziraat Nezaretine Rapdedilmesi ve Maden Müdürlüğü kurularak Hüseyin Fehmi İmer’in tayini, Rus Harici Ticaret Bankası Müdürlerinden Laskadiris ve Raskalizof tarafından Maadin Osmanlı Anonim Şirketi kurulması ile Çaydamar ve Karıncadere ocaklarının satın alınması, Kozlu kömür madeninin İtalyan ve Yunan sermayesi ile işletilmesi bu devrin belli başlı gelişmeleridir.
1.Dünya Harbi Devresi: (1914-1920)
Harbin başlamasıyla beraber Harp kömür merkezi kurularak, idarenin bir Alman albaya verilmesi sonucunda Havza Almanların nüfusu altına girmiştir. 904 352 tona kadar kömür üretimi yapılmıştır. Harbin sonunda Fransız Sermayesini korumak bahanesiyle Havzanın idaresi merkezi İstanbul’da bulunan “İtilaf Kuvvetleri Kömür Komisyonu” na verilmiştir.
Himayeci Dönem: (1920-1925)
Milli Mücadele zaferle sonuçlandıktan sonra, sosyal ve iktisadi kalkınmamızın ön planları tespit edilerek;
• Kömür üretiminin rasyonelleştirilmesi,
• Yüksek Maden ve Sanayi Mektebinin Zonguldak’ta açılışı,
• 121 sayılı 15 maddelik Kanun ile Havza-i Fahmiye Amele Kanununun kabulü,
• Kömürün nakli ve ormanların korunması,
• Kömür yan maddeleri sanayi,
• Kömür ihracı.
gibi kömür havzasının ekonomik, sosyal ve teknik problemleri ele alınmış ve esasları belirlenmiştir.
Vasıtalı Müdahaleci Dönem: (1925-1936)
Bu dönemde kurulan “Havza İktisat Müdürlüğü” ile ocakların kontrolünün yanında Devletin Havzaya doğrudan doğruya işletmeci olarak girmesi sonucunda yeni yasalarla;
• 1926 Yılında Türk Kömür Madenleri TAŞ ’nin kuruluşu,
• 1926 Yılında Kozlu Kömür İşleri TAŞ ’nin kurulması,
• 1926 Yılında Kireçlik Kömür Madenleri TAŞ ’nin kurulması,
• 1926 Yılında İş Bankası’nın kurduğu Maden Kömürleri İşleri TAŞ ’nin Üzülmez de faaliyete başlaması,
• 1927 Yılında Kilimli Maden İşleri TAŞ ’nin kurulması,
• 1927 Yılında Amasra Kömür İstimar Mıntıkası TAŞ ’nin Amasra Vilayetinde kömür araması,
• Maadin Nizamnamesinin 2818 sayılı Maden Kanunu ile değiştirilmesi olarak başlıca değişiklikler yapılmıştır.
İşletmecilik Dönemi: (1936-1983)
31/03/1937 gün 3146 sayılı “Hükümetle Ereğli Şirketi arasında akdedilen 28 Teşrinisani 1936 tarihli Satınalma Mukavelesinin Tasdikine Dair Kanun” ve bu Kanunun eki Satınalma Mukavelesinin 1. maddesi hükmüne istinaden maden ocaklarının imtiyazları ile bunların işletilmesine bağlı menkul ve gayri menkuller devlete devir ve temlik ettirilmiştir.
11/06/1937 gün ve 3241 sayılı yasanın 1. maddesi hükmü ile Hükümetle Ereğli Şirketi arasında akdedilip 3146 numaralı Kanunla tasdik edilen mukavele mucibince Hükümete intikal eden madenlerle liman ve demiryollarına ait bilcümle tesisat mübaya değeri üzerinden;
Hükümet tarafından işletilmekte olan Kozlu ve Kilimli demiryollarının tamamı 2805 numaralı
Kanuna istinaden Etibank tarafından kurulacak bir müesseseye devredilmesi kabul edilmiştir. Ayrıca 30/05/1940 gün ve 3867 sayılı Kanunun 1. maddesi ile Amasra ve Ereğli arasındaki sahada bulunan tüm ocakların devletçe işletilmesine karar verilmiştir. İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve müteakip beş yıllık kalkınma planlarında; Demir-Çelik ve Enerji Sanayisinin koklaşabilir kömür ihtiyacının karşılanmasına yönelik kömür havzasının genişletilmesi ile üretimin arttırılması projelerine yer verilmiştir. Türkiye Maden Kömürlerinin çağın tekniğinden yararlanılarak en iyi bir şekilde işletilmesi ve yönetimin ihtisaslaşmış kadrolarla tek merkezden yürütülmesini sağlamak amacıyla hazırlanıp, 22/05/1957 tarihinde kabul edilen 6974 sayılı kanunla kömür üretim faaliyetleri ile uğraşan Müesseseler Etibank ’tan ayrılıp, tüzel kişiliğe ve iktisadi bağımsızlığa sahip, Türkiye Kömür
İşletmeleri Kurumu (TKİ) bünyesinde toplanmıştır.
TTK ’nın Kurulması: (1983-……….)
Bakanlar Kurulu, 17/06/1982 tarih ve 2680 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanarak 11/04/1983 tarih ve 60 sayılı KHK ile İktisadi Devlet Teşekkülleri ve Kamu İktisadi Kuruluşlarının yeniden düzenlenmesini kararlaştırmıştır. Bu düzenleme ile, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren Ereğli Kömür İşletmeleri Müessesesi yerine, Kozlu, Karadon, Armutçuk, Üzülmez, Amasra İşletmelerinden oluşan Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü’nün kurulması öngörülmüştür. İktisadi Devlet
Teşekkülleri ve Kamu İktisadi Kuruluşları hakkında 11/04/1983 tarih ve 60 sayılı KHK ve aynı kararnamenin geçici 6. maddesinin birinci fıkrasına ilişkin 21/07/1983 tarih ve 73 sayılı KHK ’nin değiştirilerek kabulü 19/10/1983 tarih ve 2929 sayılı kanunla kararlaştırılmıştır. Bu
yasal düzenleme içinde Bakanlar Kurulu, 10/10/1983 tarih ve 96 sayılı KHK ile 17/06/1982 tarih ve 2680 sayılı kanunun verdiği yetkiye dayanarak Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü kurulmasını kararlaştırmıştır. 96 sayılı KHK 28/10/1983 tarih ve 18205 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kurumumuz Ana Statüsü 11/12/1984 tarih ve 18602 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.
12/03/2001 tarihinde Yüksek Planlama Kurulu kararı ile onaylanan değişiklik ile de havza sınırları içindeki taşkömürünün yanı sıra diğer madenleri üretme ve ürettirme hakkını alarak faaliyet alanımız genişlemiştir.
