Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2023 yılı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’na göre, en yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay %48,7’ye çıktı. Bu oran, bir önceki yıla göre 0,7 puanlık bir artışı işaret ediyor. En düşük gelire sahip %20'lik kesimin payı ise %6,1’e yükseldi.
Gelir Eşitsizliği Arttı! Gini Katsayısı 0,420’ye Ulaştı
Gelir dağılımı eşitsizliğini ölçen Gini katsayısı 2023 yılında 0,420 olarak hesaplandı. Bu oran, 2022 yılına kıyasla 0,005 puanlık bir artışı gösteriyor. Gini katsayısının sıfıra yaklaşması gelir dağılımındaki eşitliği, bire yaklaşması ise bozulmayı ifade ediyor. Sosyal yardımlar hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,488, sadece emekli ve dul-yetim maaşı dahil edildiğinde ise 0,431 olarak belirlendi.
Ortalama Hanehalkı Geliri %84,1 Arttı
Türkiye genelinde yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri, bir önceki yıla göre %84,1 artarak 181 bin 200 TL’ye yükseldi. Ortalama eşdeğer hanehalkı fert geliri ise %85,3 artışla 90 bin 116 TL oldu.
Tek Kişilik Haneler En Yüksek Geliri Elde Etti
2023 yılında, en yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı fert gelirine sahip grup, 111 bin 969 TL ile tek kişilik haneler oldu. Çekirdek aile bulunmayan hanelerde bu gelir 106 bin 700 TL iken, çekirdek ailelerden oluşan hanelerde 92 bin 043 TL olarak hesaplandı. En düşük gelire sahip haneler ise 70 bin 115 TL ile bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan haneler oldu.
Maaş ve Ücret Geliri Toplam Gelirden En Fazla Payı Aldı
2023 yılında, maaş ve ücret geliri toplam gelirden %48,5 pay alarak en yüksek dilimi oluşturdu. Müteşebbis gelirinin payı %22,1 olurken, sosyal transferlerin payı %17,6’ya düştü. Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı ise %20,5 olarak belirlendi.
Yükseköğretim Mezunları En Yüksek Geliri Elde Etti
Yıllık ortalama esas iş gelirlerine bakıldığında, en yüksek gelir 157 bin 851 TL ile yükseköğretim mezunlarına ait oldu. Lise ve dengi okul mezunlarının ortalama geliri 114 bin 374 TL, lise altı eğitimlilerin ise 89 bin 012 TL olarak hesaplandı.
Bölgesel Gelir Eşitsizliği Farklılık Gösteriyor
Türkiye'de 2023 yılında yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı fert gelirinin en yüksek olduğu bölge İstanbul (124 bin 723 TL), en düşük olduğu bölge ise Van, Muş, Bitlis, Hakkari (41 bin 385 TL) oldu. Gelir eşitsizliği açısından ise en az farkın görüldüğü bölge, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova oldu.
İşsizlikte Düşüş... İşsizlerin %42,4’ü Çalışmaya Başladı
2022 yılında işsiz olan fertlerin %42,4’ü 2023 yılında iş hayatına geri dönerken, çalışan fertlerin %90,6’sı işlerine devam etti. İşgücüne dahil olmayan bireylerin %10,2’si de 2023’te iş gücüne katıldı.
