Gazeteci Orhan Akyüz’ün haberine göre, Maden Yasası'nın 2004'de yürürlüğe girmesiyle emeğin başkenti kömür kent olarak bilinen Zonguldak’taki Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun (TTK) 1989'dan itibaren faaliyet gösteren ocaklarının üretimi durdurularak atıl sahalar kurum tarafından yeniden rödevans (kiralama) ihaleye açılıp kiralandı.
Diğer yandan da TTK'nın çalıştırmadığı kömürün yanı sıra kuvars kumu, kil ve boksit sahaları özel sektöre kiralandı.
TTK'ya kömür üretimlerinin karşılığında kira ödeyen özel işletmeler, yasal güvenceye kavuşmalarının ardından devlet hakkı olarak İl Özel İdare Müdürlüğü ve Hazine'ye de pay ödüyorlar.
İHBAR MI VAR RUTİN DENETLEME Mİ?
Zonguldak’ta 1989'dan itibaren günümüze dek dile kolay 35 yıldır faaliyet gösteren özel maden ocaklarında kimi zaman yaralamalı kimi zaman da ölümlü iş kazalarının yaşandığı kamuoyuna yansıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan kente gelen 3 kişiden oluştuğu öğrenilen müfettişlerin, özel kömür ocaklarını yapılan ihbar üzerine mi rutin olarak mı denetledikleri merak uyandırıyor.
MEVZUATTAN TAVİZ VERMİYORLAR
Müfettişlerin, özel kömür ocaklarında işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden tedbirlerin alınıp alınmadığını yönelik denetimlerini mevzuata uygun olarak titizlikle hassasiyet göstererek yaptıkları bildirildi.
16 KÖMÜR SAHASI VARDI
Bu arada TTK Genel Müdürlüğü’nün 2023 verilerine göre, TTK’ya ait bölgelerden Üzülmez’de 6, Karadon’da 9 ve Kozlu’da 1 olmak üzere toplamda 16 rödevans işletmecisi faaliyet gösteriyor.
RÖDEVANS NEDİR?
Rödevans, maden ruhsat sahalarının işletme hakkının özü kendisinde kalması koşuluyla hak sahibi tarafından sözleşme ile gerçek veya tüzel bir kişiye bir süre tahsis edilmesidir.
Rödevans sözleşmesi, tam iki tarafa borç yükleyen atipik bir özel hukuk sözleşmesidir. Sözleşmenin tarafları ise maden ruhsat sahibi ile maden alanının işletme hakkını devralacak üçüncü kişidir.
