Gelir dağılımı araştırmasının sonuçlarına göre, en yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay, 2023 yılına göre 0,6 puan azalarak %48,1 oldu. En düşük gelire sahip %20'lik grubun aldığı pay ise %0,2 artarak %6,3'e yükseldi. Türkiye genelinde Gini katsayısı 0,413 olarak hesaplandı.
Gini Katsayısında Küçük Bir Düşüş
Gelir eşitsizliği ölçütlerinden biri olan Gini katsayısı, geçen yıla kıyasla 0,007 puan azalarak 0,413 seviyesine geriledi. Ancak, sosyal transferlerin etkisi hariç tutulduğunda bu oran daha da yüksek seyrediyor. Sosyal transferler hariç Gini katsayısı 0,476 olarak hesaplanırken, emekli ve dul-yetim maaşları dahil edildiğinde bu oran 0,423’e düşüyor.
Gelir Artışları Sektörel Farklılıklar Gösteriyor
Türkiye’de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri %106,9 oranında bir artışla 374 bin 899 TL’ye ulaşırken, yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise %108,3 artarak 187 bin 728 TL oldu. Gelir artışı sektörel bazda incelendiğinde, en yüksek artış inşaat sektöründe (%115,4) yaşandı. Bu sektörü, sanayi ve hizmet sektörleri takip etti.
Eğitim Düzeyi Geliri Etkiliyor
Eğitim düzeyine göre incelenen esas iş gelirlerine göre, yükseköğretim mezunlarının yıllık ortalama geliri 309 bin 721 TL olarak belirlendi. Bu, lise ve dengi okul mezunlarına kıyasla belirgin bir fark oluşturuyor. Eğitim düzeyine bağlı gelir artışı, lise altı eğitimlilerde %88,2 ile en düşük seviyeye ulaşırken, yükseköğretim mezunları %102,0 oranında bir artış gösterdi.
İstanbul ve Ankara Zenginleşen Bölgeler
Gelir dağılımının en fazla olduğu bölge İstanbul (TR10) oldu. Bu bölgede yıllık ortalama gelir 257 bin 891 TL’ye çıkarken, en düşük gelir ise Van, Muş, Bitlis ve Hakkari’yi kapsayan TRB2 bölgesinde görüldü (91 bin 818 TL). İstanbul, aynı zamanda gelir eşitsizliğinin de en fazla olduğu bölge olarak kaydedildi.
Gelir Gruplarındaki Hareketlilik
2023 yılında en düşük gelir grubunda yer alanların %66,5’i 2024 yılında aynı gelir grubunda kaldı. Ancak, yüksek gelir gruplarına geçiş oranları da dikkate değerdi. İlk %10’luk gruptan %22’si gelir grubunu yükseltti, son %10’luk gruptan ise %13,2’si gelir grubunu düşürdü.
İşgücü Piyasasında Önemli Değişiklikler
2023’te işsiz olan fertlerin %40,8’i, 2024’te iş gücüne katıldı. Ayrıca, iş gücüne dahil olmayan fertlerin %10’u da çalışma hayatına dahil oldu. İş gücünde devamlılık ise yüksek oranda gerçekleşti; 2023 yılında çalışan fertlerin %90,6’sı 2024’te de çalışmaya devam etti.
Ekonomi Haberleri
