Fidye Ne Anlama Gelir? Fidye ile Fitre Arasındaki Fark Nedir?
İslamiyet’te en mübarek ayların başında gelen Ramazan ayı geldiğinde birçok kişi günlerini oruç tutmak, namaz kılmak gibi ibadetler ile Allah’ın rahmetine ve sevgisine ulaşabilmek için geçirirler. Bu yüzden mübarek Ramazan ayında Müslümanların yerine getirmesi gereken farklı bazı ibadetler bulunmaktadır. Ayrıca Ramazan ayı içerisinde Müslümanların daha detaylı bilgi sahibi olabilmesi için birçok dini konuda özelikle gündeme gelmektedir.
Ramazan ayı yaklaşırken ya da Ramazan ayı içerisinde konuşulan, anlatılan ya da bilgi verilen konuların başında ise genellikle oruç tutmak, fitre sadakası ve fidye gelmektedir. Bu durumun en önemli nedeni ise bu ibadetlerin Ramazan ayı ile ilgili olmasıdır. Ramazan ayı içerisinde en çok konuşulan ve en çok merak edilen konulardan biri de fidye konusudur.
Fidye Ne Anlama Gelir?
Arapçada “fidâ” kelimesinin karşılığı olan fidye, kelime anlamı olarak “bir kimsenin içinde bulunduğu sıkıntılı durumunda kurtulmak için ödediği bedel” anlamına gelmektedir. Ancak İslam Hukuku’na baktığımızda ise fidye fıkhi olarak “düşman elindeki esirin kurtulması için ödenen bedel, oruç ve hac ibadetlerinin yerine getirilememesi ya da bu ibadetleri yerine getirirken kusurların işlenmesi durumunda yerine getirilmesi gereken dinen yükümlü olunan mali işleri” ifade etmektedir.
Neden Fidye Ödenir ve Kimler Fidye Ödemeli?
Kur’an-ı Kerim’de fidye ile ilgili olarak:
- “Oruç sayılı ve belli günlerde tutulur. Ancak bu günlerde hasta olup veya yolculuğa çıkıp da oruç tutamayanlarınız, tutamadığı oruçları diğer günlerde tutar. Oruca dayanamayanlara ise, tutamadıkları her gün için bir fakiri bir gün doyuracak kadar fidye gerekir. Kim de, gönlünden koparak birden fazla fakiri doyurur veya fidye miktarını artırırsa, kendisi için daha hayırlı olur. Ama her şeye rağmen oruç tutmanız, bir bilseniz, sizin için elbette daha hayırlıdır.” ( Bakara, 184 ) ayeti bulunmaktadır.
Fidyenin özellikle Ramazan ayında gündeme gelmesindeki en önemli nedenlerinden biri ise bu ayettir. Ayette de belirtildiği üzere sayılı ve belirli günlerde oruç tutmak Müslümanlara farz kılınmıştır. Ancak bir Müslüman hasta olduğu için ya da yolculuğa çıktığı zamanlarda oruç tutamıyor ise oruç tutamadığı her gün için bir fakiri doyuracak kadar fidye ödemek ile yükümlüdür.
Fidye ile ilgili bir diğer ayet ise şu şekildedir:
- “Başladığınız haccı ve umreyi Allah rızâsı için tamamlayın. Eğer bir engel çıkar da tamamlayamazsanız, o zaman maddî durumunuza uygun bir kurban gönderin. O kurban, yerine varıp kesilinceye kadar başlarınızı tıraş etmeyin. Aranızdan hastalanan veya başında bir rahatsızlığı bulunduğu için vaktinden önce tıraş olmak zorunda kalanlar ise fidye olarak ya oruç tutsun ya sadaka versin veya kurban kessin. Emniyet ve genişlik içinde olduğunuzda, içinizden kim hac zamanına kadar umre yaparsa, maddî durumuna uygun bir kurban kessin. Kurban kesemeyenler ise üçü hacda, yedisi de hacdan döndükten sonra olmak üzere tam on gün oruç tutsunlar. Bu hüküm, Mescid-i Harâm civârında oturmayanlar içindir. Allah’a karşı gelmekten sakının ve bilin ki, Allah’ın cezası pek şiddetlidir.” ( Bakara, 196)
Ayette görüldüğü üzere fidye verilmesi gereken bir diğer durum ise hac veya umre sırasında yasaklanmış davranışlardan birini unutarak veya mecburi olarak gerçekleştiren bir Müslüman kefaret olarak fidye ödemek ile yükümlüdür.
Fidye ile Fitre Arasındaki Fark Nedir?
Fitre ya da diğer adı ile Fitre sadakası Ramazan ayında nisap miktarda mala sahip olan Müslümanların ihtiyaç sahiplerine Ramazan ayı içerisinde veya Ramazan Bayramı’nda vermek ile yükümlü olduğu bir sadaka çeşididir. Ancak fidye ise oruç tutmasına engeli bulunan Müslümanların oruç tutamadığı her gün için ödemesi gereken bedeldir.
Hiranur İlim ve Hizmet Derneği olarak bu yazımızda fidye ile ilgili en çok merak edilen sorulardan olan fidye ne anlama gelir, neden fidye ödenir ve kimler fidye ödemeli, fidye ile fitre arasındaki fark nedir soruları hakkında detaylı cevaplar vermeye çalıştık. Siz de fidye yardımlarınız yurtiçindeki ve yurtdışındaki gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşsın istiyorsanız sitemizde bulunan fidye kısmından fidye yardımınızı gerçekleştirebilirsiniz. Böylece gönüllü yurtdışı ekibi tarafından İslami şartlar göz önünde bulundurularak belirlenen ilim talebelerine ve ihtiyaç sahibi ailelerine zekat yardımında bulunabilirsiniz.
