Çocuk Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Özbey, cinsiyet tartışmalarının odağındaki Cezayirli boksör Imane Khelif’in kadınlar kategorisinde yarışmasının doğru olmadığını belirtti. Prof. Dr. Özbey, olimpiyatlarda sıkça karşılaşılan androjen (testosteron) duyarsızlığının, sporculara doğal doping etkisi sağladığını ve bu nedenle performans üstünlüğü yarattığını ifade etti.
Cinsel Gelişim Kusurları ve Genetik Faktörler
Prof. Dr. Özbey, cinsel gelişim kusurlarının genetik ve gonad yapısına göre sınıflandığını belirtti. Cinsel gelişim kusurlarının, akraba evliliğinin yaygın olduğu toplumlarda daha sık görüldüğünü açıklayan Özbey, genetik yapı ile cinsel organlar arasındaki uyumsuzlukların, hormonların etkisizlikleri veya sentez kusurları nedeniyle meydana gelebileceğini vurguladı.
Geç Tanı ve Uzmanlaşmış Yaklaşım Gerekliliği
Cinsel gelişim kusuru olan bebek ve çocuklara sıklıkla geç tanı konduğunu belirten Prof. Dr. Özbey, bu hastaların uzmanlaşmış bir komisyon tarafından çok yönlü değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, çift taraflı inmemiş testis ve ağır hipospadiaslı çocukların da dikkatle ele alınması gerektiğini söyledi.
“Cezayirli boksör, kromozom yapısı nedeniyle genetik olarak erkektir”
Prof. Dr. Hüseyin Özbey, 2024 Paris Olimpiyatları’ndaki cinsiyet tartışmalarına da değindi. Prof. Dr. Özbey, cinsiyet kromozom testini geçemeyen Cezayirli boksör Imane Khelif’in kadınlar kategorisinde finale yükselmesinin ardından şunları söyledi: “Imane Khelif, cinsel gelişim sorunu olan bir birey olarak tanımlanmalı. Kromozom yapısının XY olduğu belirtilen bu sporcuda, vücut yapısının özellikleri göz önüne alındığında muhtemelen “androjen duyarsızlığı” olabilir. Duyarsızlık nedeniyle cinsel organ yapısı tam gelişmeden doğan bu kişiler, bebeklikten itibaren kız çocuğu olarak yetiştiriliyor. Tanı konulduğunda ise (testislerin fark edilmesi, adet olamama gibi sebeplerle) ne yazık ki erişkin olmuşlardır. Bu sporcu, kız çocuğu olarak yetiştirilmiş olsa bile, kendisini kız kimliğinde görse bile, kromozom yapısı ve testosteron hormonu salgılayan testislerinin olması nedeniyle genetik olarak erkektir” diye konuştu.
“Bu sporcular haksız rekabete sebep olabilir”
Olimpiyat oyunlarında cinsel gelişim sorunu olan kişilerin yarıştığı ancak diskalifiye edildiği birçok örnek olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Hüseyin Özbey son olarak şunları söyledi:
“Kadınlar kategorisinde yarışıp, cinsiyet testi sonrası diskalifiye edilen Avusturyalı kayakçı Erik Schinegger iyi bilinen bir örnektir. Bu gruptaki bir diğer sporcu ise 2009 Olimpiyatlarında 800 m koşucusu Caster Semenya’dır. Olimpiyatlarda en sık tespit edilen cinsel gelişim sorunu androjen (testosteron) duyarsızlığıdır. Androjenin (testosteron) cinsel organ gelişimini sağlamayıp, diğer organlar, özellikle kaslar üzerindeki etkisi kişiye performans üstünlüğü sağlar. Bu sebeple, bu sporcularda vücut tarafından sentez edilen testosteron doğal yoldan elde edilen doping gibi kabul edilmelidir. Yani bu sporcular haksız rekabete sebep olmaktadır ve yarışmalarda kadınlar kategorisinde yarışmamaları gerekir.”
Sağlık Haberleri