Katırın dünya üzerinde ilk defa nerede ortaya çıktığı ve hangi medeniyet tarafından üretildiği konusu uzun süredir tartışma konusu olmuştur. Eski Yunan şairi Homeros, katırın ilk kez Paflagonya’da (günümüzde Zonguldak, Sinop ve Kastamonu bölgeleri) ortaya çıktığına dair bilgi verir.
Dayanıklı ve Çok Yönlü Bir Ulaşım Aracı "Katır"
Katırlar, zorlu iklim koşullarına uyum sağlayabilen, açlığa ve susuzluğa dayanıklı hayvanlardır. Bu özellikleriyle özellikle askeri alanlarda önemli bir görev üstlenmişlerdir. Türk ordusunda da yaygın olarak kullanılan katırlar, I. Dünya Savaşı sırasında cephede silah, cephane ve diğer askeri malzemelerin taşınmasında büyük rol oynamıştır. Savaş sonrası ise dünya üzerindeki katır nüfusu oldukça azalmıştır.
Zonguldak'taki Madencilikte Katırların Rolü
Zonguldak’taki madencilik faaliyetlerinde de uzun bir süre katırlar nakliye işlerinde kullanılmıştır. Kurtuluş Savaşı’nda ve sonrasında da ordunun en önemli ulaştırma araçları arasında yer almışlardır. Batı Cephesi Kumandanı İsmet Paşa, katırlara büyük önem vermiş ve her bir katırın sağlığıyla yakından ilgilenilmesi gerektiğine dair kesin emirler vermiştir.
Paşa'nın Katır Hassasiyeti
Yakup Şevki Paşa’nın da katırlara olan hassasiyeti ünlüdür. Katırlardan birinin ölümü durumunda detaylı raporlar hazırlanmış, fakat Paşa, karmaşık Latince ve tıbbi terimlerle dolu raporlar yerine sade bir açıklama istemiştir. Bu olay, katırların ordu için ne denli önemli olduğunu göstermektedir.
"Paflagonya ve Zonguldak" Tarihi Bir Bölge
Paflagonya, Karadeniz kıyısında, Pontus ve Bitinya arasında yer alan eski bir bölgedir. Bugünkü Zonguldak-Çaycuma’nın bir kısmını da içine alan bu bölge, tarih öncesi dönemlerden beri önemli bir yerleşim alanı olmuştur. Filyos Çayı, Paflagonya'nın batı sınırını oluştururken, Karadeniz kıyısındaki Tios (Filyos) ise Miletos kolonisiydi. Bu bölgede bilinen en eski topluluklar Frigya boylarıdır.