Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk ili emeğin başkenti kömür kentin 2004-2009 dönemi Zonguldak Belediye Başkanı Secaattin Gonca, Zonguldak’ta dikkatlerden kaçtığını tahmin ettiği korkunç tehlikenin var olduğunu, ivedilikle tedbirin alınmaması durumunda günü geldiğinde her an patlayarak büyük bir facianın yaşanabileceğine dikkati çekti.
Gazeteci Orhan Akyüz’ün haberine göre,
Zonguldak’ın Kozlu ilçesi sahil yolu güzergahındaki geçmişte katı atıkların toplandığı vahşi depolama alanı (çöp döküm yeri) olarak kullanılan yerde Kocaeli Üniversitesi tarafından geçmişte tespit edilen metan gazının islah edilmeyerek halihazırda aynı bölgeye hafriyat döküldüğü görülürken, çevresinde ise bazı kamu kuruluşlarının yanı sıra araçlar için petrol ürünlerinin satışının yapıldığı akaryakıt istasyonları ile yerleşim birimlerinin bulunması insanın içini ürpertiyor.
“PATLAMAYA HAZIR BOMBA”
Secaattin Gonca, gazeteci Orhan Akyüz’e yaptığı açıklamada, Zonguldak’ın Kozlu ilçesi sahil yolu güzergahındaki geçmişte çöp düküm alanı olarak kullanılan yerde her an patlamaya hazır metan gazının Kocaeli Üniversitesi tarafından tespit edildiğini, patlamaya hazır saatli bomba niteliğindeki söz konusu geçmişte vahşi depolama alanı olarak kullanılan yerin bir an önce rehabilitesinin yapılması gerektiğine önemle işaret etti.
“ÜMRANİYE’DEKİ ÇÖPLÜK FACİASININ BENZERİNİN BURADA DA YAŞANMAMASINI DİLİYORUM”
Secaattin Gonca, şöyle dedi: “Yıllarca sık sık burayı dillendirerek gündeme getiriyorum, ne yazık ki sorumlu yetkililerden bugüne dek ‘tık’ yok. Neyi bekliyorlar, vurdumduymazlığın böylesine de pes doğrusu. Maalesef 28 Nisan 1993’de İstanbul'un Ümraniye ilçesi Hekimbaşı çöplüğünde biriken metan gazının patlaması sonucu meydana gelen üzücü facia halen hafızalarımızda, benzer durumun yaşanmamasını diliyorum, ancak sadece dilemekle olunamayacağını da bilmemiz lazım. Mutlaka tedbir alınmalı diyorum. Son pişmanlığın fayda vermeyeceği her daim aşikardır. Sorumlular şapkalarını önlerine koymalılar. Buradaki sorun göz ardı edilemez.”
“MİLLET BAHÇESİ YAPILACAKTI”
“Millet Bahçesi’nin yapılacağı, karşısında benzin istasyonlarının yanı sıra yerleşim birimleri, her iki tarafında da Zonguldak İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi ile Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) Kız Öğrenci yurtlarının bulunduğu vahşi çöp depolama alanına hesapladığımızda yaklaşık 60 yıl süreyle Zonguldak ve çevresinin evsel ve tıbbi atıkları depolanıyordu” diyen Secaattin Gonca, şu ifadeleri kullandı:
“Zonguldak Belediye Başkanı olduğum dönemde, Sapça mevkiinde Katı Atık Depolama Tesisi'nin hizmete girmesiyle 10 Ocak 2009 tarihinde bu çöp alanını kapatarak Zonguldak’a yakışmayan çirkin görüntüye son vermiştik. Çevre mühendisliği uygulamaları açısından bakıldığında kontrolsüz bir şekilde depolama yapılan vahşi çöp depolama alanlarında çöplerin sıkışmasından dolayı metan gazı oluşumu önemli bir yer tutmaktadır. Buranın bugüne dek rehabilite edilmemesinin nedenlerini, yani bürokratik engelleme mi ya da parasal bir durum mu söz konusu bilemiyorum. Ancak buranın Millet Bahçesi yapılması konusunda Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı olduğunu basın yoluyla duyduk. Bugüne kadar burayla ilgili yetkililerden sağlıklı bir açıklama yapılmış değil. Bizler de merak ediyoruz, buranın son durumu nedir?
‘MİLLET BAHÇESİ YAPILAMAMA NEDENLERİNİ KAMUOYUNUN DİKKATİNE SUNUYORUM’
Zonguldak/İncivez Mahalle Koruma Güzelleştirme Derneği’nin, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne 11 Nisan 2023’de eski çöp döküm alanına Millet Bahçesi yapılma talebinde bulunduğu, başvurunun kabul edilerek Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na intikal ettirildiği, yapılan inceleme sonunda da cevabi yazının ilgili dernek başkanlığına ulaştığı belirtiliyor.
Dernek başkanlığına gönderilen cevabi yazıya göre, Millet Bahçesi şu an için yapılamıyor.
Yapılamama nedenlerini kamuoyunun dikkatine sunuyorum, sunmaya da devam edeceğim.
Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi (TOKİ) Başkanlığı’na, 23 Ocak 2020’de Millet Bahçesi yapımı için yetki veriliyor.
Alanın vahşi çöp döküm alanı olması sebebiyle 30 Nisan 2021’de rehabilitasyon çalışmalarından sonra tekrar değerlendirme yapılacağı belirtiliyor. Değerlendirme yapıldı mı yapılmadı mı son durum hakkında kamuoyuna detaylı bilgilendirme niye yapılmıyor ki?”
“KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ, METANGAZI
OLDUĞUNU TESPİT ETTİ”
Gonca, şöyle devam etti:
“TOKİ Başkanlığı’nın; 21 Haziran 2021 tarihli yazısı ile Millet Bahçesi yapılması düşünülen alanın vahşi çöp depolama alanı olması sebebiyle Kocaeli Üniversitesi’ne hazırlattırılan raporda, sahanın mevcut ‘biyogaz’ potansiyeli ile Millet Bahçesi olarak değerlendirilemiyeceğinin bildirildiği, alanla ilgili yapılacak rehabilitasyon çalışmalarına ilişkin plan, proje ve ıslah çalışmalarının ‘ilgili kurumlarca’ yapıldıktan sonra bahse konu alanda Millet Bahçesi projesine başlanabilecektir deniliyor.
İlgili bakanlığın, Zonguldak Valiliği’ne gönderdiği (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) 16 Temmuz 2021 tarih ve 1211870 sayılı yazısıyla Millet Bahçesi’ne ilişkin proje ve inşaat faliyetlerine ara verildiği bildirilmiştir.
Sonuç olarak TOKİ Başkanlığı, Millet Bahçesi projesini yaklaşık 4 yıl önce başlatmış.
İlgi yazılarıyla çöp döküm alanının ıslah ve rehabilitasyon çalışmalarının ilgili kurumlarca yapılmasını istemiş.
Burasının rehabilite edilerek yeşil alan oluşturulup halkın kullanımına sosyal donatı alanları oluşturularak sunulması gerekirken, halihazırda bir adım atılmamış olmasını üzüntüyle görüyorum.”
“NE ZAMAN PATLAYACAĞI BELLİ OLMAYAN SAATLİ BOMBA”
Secaattin Gonca, “Çöp metan gazı, teknik olarak kontrol altına alınıp zararsız hale getirilmemesi durumunda ne zaman patlayacağı belli olmayan saatli bomba gibi… Dediğim gibi Kozlu ilçesi sahil yolu güzergahındaki çöp döküm alanında sıkışan ve atmosferin havasıyla karışan saatli bomba niteliğindeki metan gazının günün birinde aniden patlayabileceği uyarısında bulunuyorum. Hiçbir zaman bu durum küçümsemeye, ihmale gelmez. Böyle ihmal ve önemsememe hem mal, hem de can kaybına sebep olabilir” diye konuştu.
“BU TEHLİKEYİ BIKMADAN KAMUOYUNA DUYURMAYA DEVAM EDECEĞİM”
Gonca, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Belediye Başkanı olarak görevde olduğum 10 Ocak 2009 tarihi itibariyle kapattığımız eski çöp depolama alanı, yaklaşık 15 yıldır kendi kaderine terk edilmiş durumda.
Zonguldak eski çöp döküm alanında metan gazı tehlikesi yıllardır gözümüzün önünde durmaktadır, bu potansiyel tehlikeyi kamuoyuyla paylaşmaya devam ediyorum, edeceğim de… Kimse benden duyarsız kalmamı beklemesin. Eski belediye başkanı olarak bugüne kadar gerek sosyal medyam, gerekse basın kanalıyla çeşitli tarihlerde eski çöp döküm alanında ıslah ve rehabilitasyon yapılması gerektiğini ve metan tehlikesini kamuoyuyla paylaştım. Ancak bugüne kadar maalesef önerilerimiz dikkate alınmadı. Zonguldak’ın göbeğinde ve deniz kenarında bulunan 136 bin 403 metrekare alan yıllardır halkımızın hizmetine sunulamadı. Burada 15 yıldır ıslah ve rehabilitasyon çalışmaları yapılmadığı için Zonguldak halkı, deniz kenarında bulunan nefes alabileceği, çocuklarıyla birlikte vakit geçirebileceği bu yaşam alanından mahrum bırakılmıştır. Eski çöp döküm alanındaki biyogaz yani metan gazının ıslah ve rehabilitasyon çalışmalarını ihmal edenler, burada planlanan Millet Bahçesi projesinin yapılamamasının sorumlularıdır.
BİYOGAZ NEDİR?
Biyogaz, bitki ve hayvan atıkları gibi organik maddelerin havasız ortamlarda fermantasyonu sonucu oluşan enerji kaynağıdır. Bileşiminde % 60-70 metan, % 30-40 karbondioksit ve az miktarda hidrojen sülfür, hidrojen, karbonmonoksit ve azot bulunan biyogaz, renksiz ve yanıcı bir gaz karışımıdır.