GENEL

UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde Safranbolu safranı!

UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan Karabük'ün Safranbolu'da yetişen boya, yemek, kozmetik, ilaç ve gıda sektörü gibi birçok alanda kullanılan safranın soğanı Avrupa Birliği Komisyonu tarafından tescillendi.

Abone Ol

Safran ilk önce Osmanlı döneminde 1878 yılında yalnızca İngiltere'ye ihraç ediliyordu. "Kırmızı Altın" olarak bilinen safran boya maddesi ve tatlandırıcı olarak yılda 9 bin 705 kilogram ihraç ediliyordu.

Ekimi Ağustos ayında yapılan, Ekim ve Kasım aylarında boyu 15-30 santimetre uzunluğa geldiğinde hasat edilen, ağırlığının 100 bin katı kadar sıvıyı sarıya boyayabilen, 80 bin çiçekten sadece 500 gram üretilebilen safran, "Dünyanın en pahalı baharatı" olarak adlandırılıyor.

Safran (Crocus sativus), süsengiller familyasından, sonbaharda çiçek açan, çiğdem cinsinden soğanlı bir kültür bitkisi türüdür. Bitkinin yaprakları şeritimsi, mor çiçekleri üç tepeciklidir. Safran bitkisi daha çok İspanya, Fransa, İtalya ve İran'da yetiştirilir. Türkiye'de ise Safranbolu'da üretilir.

Safran'ın faydaları: -Potasyum bakımından zengin olan safran kan basıncını sağlıklı seviyelerde tutmaya yardımcı olur.

- Antioksidan özelliği nedeniyle solunum rahatsızlıklarına iyi gelir. - Depresyon, kaygı, hafıza kaybı ve nörolojik hastalıklara karşı koruma sağlar. - C vitamini, magnezyum, demir, potasyum yönünden zengin olan safran aynı zamanda kan şekeri seviyesini düzenler. - Analjezik özelliklere sahip olan safran tümörlerin büyümesini azaltır.

- Yaşa bağlı görme kalitesi düşen bireylerde görme keskinliğini arttır ve katarakt oluşumunu önler. - Bronşiyal astım belirtileri ile iltihabı da hafifletir.

- Adet söktürücü, iştah açıcıdır.

Safranbolu Esnaf ve Sanatkarlar Odasının girişimiyle 2022 yılının Ağustos ayında Safranbolu Safranı’nın tescili için Avrupa Birliği Komisyonuna tescil için başvuru yapıldı.

1 yıllık çalışmanın ardından Safranbolu Safranı AB Komisyonu tarafından 7 Eylül 2023 tarihinde tescillenmeye hak kazandı.

Böylece ilk defa baharat kategorisinde Türkiye’de AB Komisyonuna başvurusu ve tescili yapılan ürün Safranbolu Safranı oldu.

Arap, Orta Asya, Avrupa, Hint, İran ve Fas mutfaklarında oldukça yaygın olarak kullanılan safran yemeklere sarı bir renk katar. Ş​ekerlemeler ve lilörlerde de sıklıkla bulunur. Genellikle pilav, sebze, et, deniz ürünleri, kümes hayvanları ve unlu mamullerde kullanılan safranın en fazla 1 çay kaşığı eklenilmesi önerilir.