Parasız yolculuk!

Emeğin başkenti kömür kent Zonguldak’taki Türkiye Taşkömürü Kurumu'nun (TTK) Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’ni, 2021-2022-2023 yıllarında ücret ödemeden ziyaret eden ülke genelinden ve yurt dışından 4 bin 899 turist, kömüre ömür verenlerin tarihine adım adım yolculuk yaparak tanık oldular.

Araştırmacı gazeteci Orhan Akyüz’ün, derlediği bilgilere göre, TTK Üzülmez Müessese Müdürlüğü Asma Mahallesi Poyraz Sokak’ta (Eski Üzülmez Lokali yanı) 1946 yılında dönemin en üst yetkilisi başmühendis tarafından lojman olarak kullanılan ve daha sonraki yıllarda da  Üzülmez Müessese Müdürü'nün evi diye anılan konut, Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi olarak 30 Aralık 2020’de hizmete açıldı.

TOKİ’DEN GERİ ALDILAR Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’na (TOKİ) devredilen müzenin de içinde yer aldığı alanın, dönemin TTK eski genel müdürlerinden Burhan İnan ile Zonguldak’ın tanınmış yerel tarih araştırmacı kimliğiyle bilinen Ekrem Murat Zaman’ın girişimleriyle yeniden TTK’ya kazandırıldığı bildirildi.

MÜZENİN MİMARI, EMEKLİYE AYRILAN TTK GENEL MÜDÜRÜ KAZIM EROĞLU Emekliye ayrılan TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu’nun da göreve gelmesiyle birlikte verdiği desteklerle kurumun İnşaat Emlak Daire Başkanlığı’nca restorasyonu tamamlanan Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’nin danışmanlığını, müzenin tasarımlığını yapmasının yanı sıra kendisine ait eserlerini de sergilenmesi için verdiği öğrenilen Zonguldak’ın tanınmış yerel tarih araştırmacı kimliğiyle bilinen Ekrem Murat Zaman üstleniyor.

Bu arada Ekrem Murat Zaman, önceden de Zonguldak Maden Müzesi’nin danışmanlığını yapmıştı.

KAZIM EROĞLU, AĞAÇLARIN KESİLMESİNE İZİN VERMEDİ! Kazım Eroğlu’nun, söz konusu alanda butik otel yapılmak istenmesine karşı çıkarak Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’nin gerçekleştirilmesine destek verdiği, dönemin Zonguldak Belediyesi’ndeki yetkili kişi tarafından da yol yapmak için çevresindeki ağaçların kesilmesinin istenmesini engelleyerek ‘’ağaç katliamı’’nın önüne geçtiği öğrenildi.

TTK’NIN KURULUŞ SÜRECİ ANLATILIYOR Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’nde, TTK’nın kuruluş süreci anlatılıyor, maden işçilerinin eşyaları ile çeşitli dönemlere ait pek çok belgeler sergileniyor, yerli ve yabancı turistler de ücret ödemeden kömüre ömür verenlerin tarihine adeta adım adım yolculuk yaparak tanık oluyorlar.

ŞEHİT MADENCİNİN KOL SAATİNDE ZAMANIN DURMASI DUYGULANDIRIYOR Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA) tarafından desteklenen ve yaklaşık 2 yıl süren hazırlık çalışmalarının sonucunda faaliyete geçen müzede, TTK Kozlu Müessese Müdürlüğü maden ocağında 3 Mart 1992’de meydana gelen ve saat 19.55’de yaşandığı bildirilen grizu faciasında şehit olan 263 maden işçisinden birinin üzerinde patlamanın etkisiyle saat 19.55’de kol saatindeki zamanın durması, Karabük Demir ve Çelik Fabrikası'nın (KARDEMİR) ürettiği ilk demir-çelik parçaları ile Ereğli Kömür İşletmeleri'nin (EKİ) radyosuna ait fotoğraf, 1950-1960’lı yıllarında tekstil gelişmediğinden terzi istihdam edilerek işçilerin elbiselerinin dikildiği dikiş makinesi, madecilerin kömür ocaklarında kullandıkları deprem bölgesinde de hayat kurtardıkları domuz damı tabir edilen sağlam ağaçlardan malzemeler, 1950’li yıllarda kentte yayın yapan yerel gazetelerin kupürleri, belge ve objeler, vitrinlerde işçilerin kaldığı yatakhanelerin görselleri, okuma yazma bilmeyen işçiler için çıkarılmış kitaplar ile belge, harita, fotoğraf ve çeşitli dokümanların bulunduğu malzemeler sergilenmekte, panolarda da kentin endüstri tarihi simülasyonlar, EKİ’nin kurulma süreci, kentteki kömür şirketlerinin devletleştirilmesi, ülkenin ilk sosyal güvenlik kuruluşu olarak kurulan Amelebirliği’nin (Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Ereğli Kömür Havzası Amelebirliği Biriktirme ve Yardımlaşma Sandığı) kuruluş süreci anlatılıyor.

Müzede, maden ocaklarından çıkarılan kömür parçaları, maden işçilerinin yaşam ve çalışma koşulları, madenciliğe ait materyallerin bulunduğu sergi odaları ve yer altının sanal olarak gezdirildiği sanal gerçeklik mekanı ile kültür ve sanat odaları da yer almaktadır.

4 BİN 899 TURİST ADIM ADIM YOLCULUKLARINDA TANIK OLDULAR Hafta içleri pazartesi hariç her gün mesai saatlerinde Karaelmas Maden Şehitleri Müzesi’ni ziyaret edeceklerden ücret talep edilmiyor, 30 Aralık 2020’de açılmasıyla müzeyi 2021’de 2 bin 64, 2022’de 1097 ve 2023’de de 1738 kişi olmak üzere ülke genelinden ve yurt dışından 4 bin 899 turist ziyaret etti. Müzenin, ziyaret amaçlı kullanımın ötesinde bahçesinde de bünyesinde barındırdığı doğal güzellikleri, henüz hizmet verilmeyen modern kafeteryası, geniş bahçesi ile birçok etkinliğe cevap verecek özelliği bulunmakta. Bahçede geçmişte masa tenisinin oynandığı masa ve ayak tenisinin oynandığı beton zemin ile tandır yapılan kuyu orijinalliğini koruyor.

Müzenin, ziyaret amaçlı kullanımın ötesinde bahçesinde de bünyesinde barındırdığı doğal güzellikleri, henüz hizmet verilmeyen modern kafeteryası, geniş bahçesi ile birçok etkinliğe cevap verecek özelliği bulunmakta. Bahçede geçmişte masa tenisinin oynandığı masa ve ayak tenisinin oynandığı beton zemin ile tandır yapılan kuyu orijinalliğini koruyor.

Müzenin bu özelliklerinden resmi kurumların, üniversitenin ve okulların yararlanması beklenmekte, sadece turistik bir müze ziyaretinin ötesinde kurum ve kuruluşların düzenleyecekleri etkinlikler (sanatsal faaliyetler, kısa süreli eğitim programları ve benzeri) için imkânlar ölçüsünde gereken desteğin verileceği öğrenildi.

18 KAMERANIN GÖZETİMİNDE Güvenlik görevlisinin bulunduğu müze tel örgülerle çevrili, belirli noktalarda 18 adet gündüz ve gece görüşlü mobese kamera mevcut, müzenin sorumluluğunu  ziyaretçilere rehberlik de yapan Ertan Dinçer üstleniyor. (ÖZEL HABER) HABERİ HAZIRLAYAN-FOTOĞRAFLAR: ORHAN AKYÜZ