3 Aralık Dünya Engelliler Günü nasıl ortaya çıktı?

Bugün, 3 Aralık 2023. Birleşmiş Milletler Engelli Kişilerin Hakları Sözleşmesi’nin TÜRKİYE tarafından onaylanarak yürürlüğe girmesinden bu yana 14 yıl, 5378 sayılı Engelliler Kanunu’nun kabul edildiği günden bu yana ise 18 yıl geçmesine rağmen; engelli bireylerin toplum yaşamına tam ve etkin katılımları önündeki yüzlerce engel maalesef ortadan kaldırılamadı.

Amacının, “engellilerin tüm insan hak ve temel özgürlüklerinden tam ve eşit şekilde yararlanmasını teşvik ve temin etmek ve insanlık onurlarına saygıyı güçlendirmek” şeklinde tanımlandığı sözleşme, engellilik temelli ayrımcılığı yasaklamış; taraf devletlere, engelli kişilerin bireysel özerklikleri ve bağımsızlıklarını da kapsayacak şekilde insan haklarına saygı gösterilmesi, bu hakların korunması ve yerine getirilmesi konularında gerekli düzenlemelerin yapılarak tedbirlerin alınması yükümlülüklerini getirmiştir.

Ne var ki engelli bireylerin temel insan haklarından yararlanabilmeleri için koruma, saygı gösterme ve yerine getirme yükümlülüklerini hayata geçirmeyen kamu idaresinin yanı sıra yerel yönetimlerin de katılım mekanizmalarını işletmekten; ihtiyaç ve hak odaklı, sürekliliği olan politikalar üretmekten uzak yaklaşımları nedeniyle engelli bireyler, üretilen hizmetlerden diğer bireylerle eşit koşullarda yararlanamamakta, toplum yaşamına tam ve etkin katılamayarak, “dışarıda kalmaktadırlar.”

Engelli bireylerin temel insan hakları başta olmak üzere, eşit yurttaşlar olarak yaşamın her alanında bütünüyle etkin şekilde var olmalarına olanak sağlayacak bu düzenleme ve uygulamaların hayata geçirilmesini sağlayacak politikalar üretmek ve önleyici tedbirleri almak kamu idaresi için bir zorunluluktur.

Engelli bireylerin insan onuruna yaraşır, özgür, eşit ve bağımsız bir yaşama sahip olabilmesi, hepimiz için onurlu ve özgür bir yaşam anlamı taşımaktadır.

Engelliler için yaptıklarınızı aslında kendiniz için yaptığınızı unutmayın. Engelli olmak sorun değil, engelliye engel olmak sorundur. Engeller aşılır, engelli de yaşanır. Engeller hayatın ritmini yakalamaya engel olamaz. Engelli olmak üretime engel değildir, yeter ki fırsat verilsin.