Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü İşbirliğinde kanserde Erken Teşhisin Önemi konusunda farkındalığı artırmak amacıyla Zonguldak İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 4 Şubat Kanser Haftası Etkinlikleri Kapsamında Fotoğraf Sergisi Açıldı.
Esas 67 Burda Alış Veriş Merkezinde düzenlenen Fotoğraf Sergisinin açılışına İl Sağlık Müdürü Uzm.Dr. Ertuğrul Güner, Sağlık Müdürlüğü Kamu Hastaneleri Hizmetleri Başkanı Uzm.Dr. Ali Turan, Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanı Dr. Ömer İnan Güven, Sağlık Hizmetleri Başkan Yardımcısı Aydın Şanlıoğlu, Kanser Birim Sorumlusu Esin İlhan’ın yanı sıra çok sayıda sağlık çalışanı katıldılar.
Düzenlenen resim sergisinde yer alan modellerin hepsi kanser tedavisinde başarılı olmuş kişiler, onlar için hayat bir zamanlar elbette çok zordu. O hüzen perdesini aralayıp hastalıklarını kabullendiler, tedavilerinin başarılı olacağına inandılar ve kanseri vücutlarından kovdular.
4 Şubat Dünya Kanser Günü Sergisinin açılışının ardından bir açıklama yapan İl Sağlık Müdürü Uzm.Dr. Ertuğrul Güner yapmış olduğu açıklamada şöyle dedi. “ Kanser, dünya genelinde giderek artan bir sağlık problemidir ve toplumlarda önemli bir sosyoekonomik yüke, bireylerde de maddi-manevi kayıp ve zorluklara yol açmaktadır. Kanserin önemli bir kısmının önlenebilir olması bu konuya verilen önemin de giderek artmasına yol açmıştır.
Türkiye’de görülmekte olan kanserin sıklığı Avrupa Birliği ülkeleri ve Amerika gibi gelişmişlik düzeyi yüksek olan ülkelere göre daha düşüktür. En son istatistiklerimize göre erkeklerde en sık görülen kanser akciğer kanseridir. Kadınlarda en sık görülen meme kanseri, her 4 kadın kanserinden birisi olmaya devam etmektedir. Kadın kanserlerinden olan rahim ve rahim ağzı kanserlerinin çoğunluğu, erken evrede yakalanmaktadır.
Çocukluk çağı kanserlerinde ise lösemi en sık görülen kanser türüdür. Gençlerde ise (15-24 yaş grubu) erkeklerde testis kanseri, kadınlarda ise tiroit kanseri ilk sırada yer almaktadır.
Her yıl 4 Şubat’ta; kanser ile ilgili farkındalık ve bilinç düzeyinin artmasını sağlamak, kansere karşı mücadelede önemli bir adım olan doğru bilinen yanlışlardan kurtulmak ve doğruların herkese ulaşmasını hedeflemek amacıyla dünya genelinde kutlanan Dünya Kanser Günü, ilk kez 2005 yılında, ülkemizin de yakın işbirliği içerisinde olduğu Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) tarafından düzenlenmiştir. Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) ve ortak kuruluşların birlikte yürüttüğü, milyonlarca ölüme neden olan ve pek çoğu önlenebilir olan bir hastalığa karşı toplumsal bilinci artırmak amacıyla tüm dünyada kampanyalar düzenlenmektedir. UICC’ nin üç yıllık teması “Kararlıyım ve Yapacağım” olarak belirlenmiştir. 2020 yılı, bireysel kararlılığı güçlendirici bir eylem çağrısıdır ve geleceği etkilemede bugünden eyleme geçmenin önemini vurgular.
Uluslararası Kanser Savaş Örgütü (UICC) tarafından yayınlanan bildirgede kanserle mücadele hususunda dünya genelinde yapılması gerekenler ve bu konudaki önemli noktalar aşağıdaki şekilde vurgulanmıştır. Bu vurgular;
- Sağlıklı Bir Çevre Oluşturulabilir;
Her çeşit işyeri, sağlıklı yaşamı benimsemeye yönelik çalışanlarını motive edici programlar ve politikalar halinde uygulayabilir. Yüzde yüz dumansız işyerleri oluşturmak ve sigarayı bırakma araçlarına bilgi ve erişim sağlamak gibi önlemler, sağlıklı gıda seçeneklerine erişim sağlanması, işe gidiş gelişlerde fiziksel aktiviteyi teşvik etmek, işyerlerinde fiziksel aktiviteleri artırmak, daha sağlıklı iş gücü için etkili birer yoldur.
Bireyler ve toplumlar, yaygın kanser türlerinin en az üçte birinin daha sağlıklı bir beslenme biçiminin seçilmesi, fiziksel aktivitenin artırılması ve alkol kullanımının azaltılması ile önlenebileceği konusunda bilgilendirilmelidir. Sigara da eklendiğinde kanserlerin önlenebilirliği yüzde 50’ye ulaşmaktadır. Ayrıca ultraviyole radyasyondan korunma, mesleksel ve çevresel maruziyetlerin önüne geçilmesi ile kanser yükü daha da aza indirgenecektir.
- Kanser Önlenebilir;
Kanser yüzde 90 çevresel, yüzde 10 oranında ise genetik faktörlere bağlı oluşmakta olup çevresel faktörler arasında da tütün, alkol, obezite ve enfeksiyonlar ilk sıralarda yer almaktadır. Dünyada her geçen gün daha fazla insan tütün ve tütün mamullerine, hareketsiz yaşam tarzına ve yanlış beslenme gibi kanserin en önemli risk faktörlerine maruz kalmaktadır. Küresel olarak tütün kullanımı hala en önemli risk faktörü olup, her yıl 5 milyon kanser ölümünün ve tüm kanser ölümlerinin yüzde 22'sinin sorumlusudur.
- Kanser Taramaları
Ülkemizde erken tanı, kanser türlerinin kontrol altına alınması, hizmet içi eğitim ve halk eğitimi yoluyla halkın kanser konusunda bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi ve kanserden ölümlerin azaltılmasını sağlamak amacıyla Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) kurulmuştur. Dünya Sağlık Örgütü’nün taranmasını önerdiği meme, serviks (rahim ağzı) ve kolorektal ( kalın bağırsak) kanserlerde, kanser vakalarının erken evrelerde yakalanmasına yönelik toplum tabanlı tarama programları bu merkezler tarafından yürütülmektedir. Toplum tabanlı taramanın dışında herhangi bir nedenle herhangi bir sağlık kuruluşuna başvuran kişilere de fırsatçı taramalar yapılmaktadır.
Yapılan çalışmalarda her 250.000 nüfusa bir adet KETEM planlanmış şuan 81 ilde en az bir tane olmak üzere 218 KETEM, 36 Mobil KETEM, toplamda 254 merkezde tarama programları yürütülmektedir.
Toplum tabanlı taramalar 1.Basamak Sağlık Kuruluşlarımızda Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM), Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) ücretsiz olarak yapılmaktadır.
Meme Kanseri Taraması; (40-69 yaş arası kadınlarda)
40-69 yaş arasındaki kadınlara yılda bir klinik meme muayenesi, 2 yılda bir mamografi çekilmesidir. Tarama oranlarının etkin düzeylere ulaşmasını ve halkın katılımını arttırmak amacıyla KETEM’ler ile birlikte kanser taramalarına Aile Hekimlerinin de entegrasyonu sağlanmıştır. 2019 yılında yaklaşık 2.500.000 kişiye Meme Kanseri Taraması yapılmıştır.
Serviks (Rahim ağzı) Kanseri Taraması; (30-65 yaş arası kadınlarda)
Her ilimizde KETEM’ler, Toplum Sağlığı Merkezleri, Sağlıklı Hayat Merkezleri ve Aile Sağlığı Merkezlerimizde 30 - 65 yaş arası tüm kadınlarımıza 5 yılda bir ücretsiz yapılmaktadır. Tüm örnekler Ankara ve İstanbul’daki kurulan Ulusal HPV Laboratuvarına gönderilmektedir. 2019 yılında yaklaşık 2.900.000 kişiye Serviks Kanseri Taraması yapılmıştır.
Kolorektal (Kalın bağırsak) Kanseri Taraması; (50-70 yaş arası kadın ve erkeklerde)
50-70 yaş arasındaki kadın ve erkeklere 2 yılda bir gaitada gizli kan testi (GGT) ve 10 yılda bir kolonoskopi yapılmasıdır. Aile öyküsü olanlarda 40 yaşından itibaren tarama programına alınmaktadır. 2019 yılında yaklaşık 1.850.000 kişiye Kolerektal Kanseri Taraması yapılmıştır.
Yaklaşık her yıl 7 Milyon kişiye ücretsiz kanser taraması hizmeti verilmektedir.
Programımızın başarısı temelde halkımızın ve sağlık personellerimizin farkındalığının arttırılmasına bağlıdır. Kanserle mücadelede daha güzel başarılara imza atmamız ümidiyle Dünya Kanser Günümüz kutlu olsun.