Araştırmacı gazeteci Orhan Akyüz’ün, edindiği bilgiye göre, Vali Yardımcısı başkanlığında Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İl Müdürlüğü ile Defterdarlık tarafından Zonguldak ve Bartın’da oluşturulan şehit madenci yakınlarına yönelik istihdam hak sahipliği tespit komisyonun sekreteryalıklarını bu işlerin SGK’ları yürütüyor.
Bu arada Karabük’ün Yenice ilçesinden yıllardır Zonguldak’taki Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Müessese Müdürlüklerinin maden ocaklarında yörenin insanları istihdam edildiğinden, şehit madenci yakınları iş başvurularını Zonguldak Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) İl Müdürlüğüne yapmak zorundalar.
YAKLAŞIK 300 ŞEHİT MADENCİ YAKINI İŞ BAŞI YAPTI
Zonguldak, Bartın ve Karabük’ten şehit madenci yakını 500 kişiden 300’ünün kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi kadrolarında istihdam edilmek üzere işlemlerinin tamamlandığı öğrenildi.
Yer altı madenlerinde çalışırken hayatını kaybeden işçilerin yakınlarına sağlanan kamuda istihdam hakkından öncelikle işçinin eşi veya çocukları, yoksa kardeşleri faydalanıyor, Türkiye genelinde de şehit madenci yakını 700 kişi iş başı yapmak için başvurdu.
TBMM’de kabul edilen kanunla madenci ailelerine çeşitli haklar sağlandı. Daha önce 2003–2014 yılları arasındaki kazalarda ölen madenci işçilerinin ailelerine tanınan hakların kapsamı genişletildi. Tarih sınırlaması olmaksızın kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen kazalarda hayatını kaybedenlerin hak sahibi ailelerine ölüm aylığı bağlandı, aile fertlerinden birine de kamuda istihdam hakkı verildi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Balanlığı’nca, hangi tarihte olursa olsun yer altında çalışırken hayatını kaybeden madencilerin yakınlarının son düzenlemeyle kamu kurum ve kuruluşlarına atamaları yapılmaya başlandı.
CUMHURBAŞKANI RECEP TAYYİP ERDOĞAN’IN TALİMATIYLA
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla hayata geçirilen yasal düzenlemeyle 3 Mart 2023 tarihinde Resmi Gazete’de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca yayımlanan yönetmelik ile kamuda istihdam hakkına ilişkin kurallar belirlendi.
Buna göre, kazanın hangi tarihte meydana geldiğine bakılmaksızın kömür ve linyit madenlerinin yer altı işlerinde meydana gelen kazalarda hayatını kaybeden madencinin bir yakınına kamu kurum ve kuruluşlarında sürekli işçi kadrolarında istihdam hakkı tanındı. İstihdam hakkı başvuruları, kazanın meydana geldiği ildeki SGK müdürlüklerine yapılmakta.
İstihdam hakkında öncelik sıralaması eş, çocuklar, kardeş şeklinde olmakta. Eş ve çocuğun olması halinde eşin başvurusunda çocuklardan istihdam hakkından feragat ettiğine dair beyan istenilmemekte. Çocuğun başvurusunda ise hak sahibi eş ve varsa diğer çocuklardan feragat yazısı alınacak.
Eş ve çocuğun olmaması durumunda kardeşler istihdam hakkını kullanabilecek. Birden fazla kardeş var ise diğer hak sahibi kardeşlerden istihdam hakkından feragat ettiklerine dair yazı alınacak. Feragat beyanı noterde düzenlenecek.
45 YAŞ
Her ne kadar 45 yaşını doldurmuş olanlar istihdam hakkından yararlanamasa da 45 yaşından küçük herhangi bir kişinin bulunmaması durumunda veya sunduğu gerekçe istihdam hak sahipliği tespit komisyonu tarafından kabul edilen 45 yaşından büyükler de istihdam hakkından yararlanabilecek.
İHTİLAFA KOMİSYON KARAR VERİYOR
Madencinin eş ve çocukları ile kardeşleri arasında hak sahipliği konusunda ihtilaf çıkması halinde istihdam hakkından kimin yararlanacağına komisyon karar verecek.
HABER: ORHAN AKYÜZ
FOTOĞRAF: ORHAN AKYÜZ